روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع‌کننده‌ی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ تصور کنید: در قطار با خانمی جوان و فرزند خردسالش که به شهر شما سفر کرده‌اند گپ و گفت می‌کنید. هنگامی که قطار به ایستگاه نزدیک می‌شود، او دست در کیف می‌برد، کارت بانکی‌اش را بیرون می‌آورد و ناگهان چهره در هم می‌کشد. با نگرانی می‌گوید: «وای نه! کارت بانکی‌ام شکسته! حالا چه کار کنم؟ من باید پول نقد می‌گرفتم…» سپس ادامه می‌دهد: «می‌توانم مقداری پول به حساب شما منتقل کنم تا شما آن را از دستگاه خودپرداز برداشت کنید؟». بیشتر مردم احتمالاً دست یاری می‌دهند. زن جوان با کودکش در شهر، غریبند و خدا را خوش نمی‌آید در این وضعیت سخت تنها گذاشته شوند. چه اشکالی دارد؟ او که حتی از شما پول نمی‌خواهد، بلکه می‌خواهد برایتان واریز کند. این کاملاً بی‌ضرر به نظر می‌رسد. پول خیلی سریع به حساب شما منتقل می‌شود، شما آن را از دستگاه خودپرداز برداشت می‌کنید و زن با قدردانی از شما تشکر می‌کند و سپس در میان جمعیت ناپدید می‌شود. اما چند هفته بعد، پلیس در خانه‌تان را می‌زند…
شما تصور می‌کردید کار خیری کردید، اما ناخواسته وارد طرحی برای پولشویی شده‌اید. افرادی که به مجرمان برای جابه‌جایی پول‌های سرقتی از طریق حساب بانکی‌شان کمک می‌کنند «قاطر پول» نامیده می‌شوند. در این مقاله توضیح می‌دهیم چگونه ممکن است ناخواسته به یک قاطر پول تبدیل شوید و با چه پیامدهای جدی روبه‌رو خواهید شد.
چگونه افراد به قاطر پول تبدیل می‌شوند؟
قاطر پول به هر فردی گفته می‌شود که حساب بانکی او برای جابه‌جایی یا برداشت پول در یک کلاهبرداری مورد استفاده قرار گیرد. قاطرها در هر طرح کلاهبرداری مهره‌های مصرفی به حساب می‌آیند و هر کسی—حتی کسانی که هرگز این اصطلاح را نشنیده‌اند—می‌تواند به یکی از آنها تبدیل شود. روش‌های مختلفی وجود دارد که افراد به دام این طرح‌ها می‌افتند و در ادامه به چند نمونه اشاره می‌کنیم.
کلاهبرداری «شغل آنلاین پردرآمد»
گفت‌وگوهای مربوط به کاریابی اغلب پر از پیشنهادهای وسوسه‌انگیز است: «به چند نفر نیازمندیم، ساعتی ۵۰ دلار، کار آسان، تنها با دسترسی به اینترنت». این «شغل» شامل دریافت انتقال وجه از برخی افراد و سپس پرداخت آن به افراد دیگر است. نوع دیگری از این روش شامل برداشت وجه نقد پس از دریافت پول و تحویل آن به یک پیک ناشناس می‌شود. ممکن است حتی بابت این «خدمت» به شما پول بدهند، اما باور کنید حتی ۵۰ دلار در ساعت هم ارزش عواقب احتمالی آن را ندارد؛ عواقبی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
«کارت بانکی‌ام را در خانه جاگذاشته‌ام. می‌شود به من کمک کنید؟»
نقش «خانم جوانی که در شرایط بدی گیر کرده» را به‌راحتی می‌توان در سناریوهای دیگری بازآفرینی کرد. به جای یک زن جوان، ممکن است مردی جوان داستان غم‌انگیزی برایتان تعریف کند که کارت بانکی‌اش را جاییجا گذاشته و اکنون برای خرید گوشی هوشمند، تلویزیون، عطر یا کالای گران‌قیمت دیگری نیاز به کمک دارد. او پیشنهاد می‌کند پول را به حساب شما منتقل کند تا شما با کارت خودتان هزینه خرید را پرداخت کنید. شاید شما هم موافقت کنید—به‌ویژه اگر با کارتتان امتیاز یا بازگشت وجه دریافت کنید. اما به تفاوت توجه کنید: اگر همین غریبه به‌صورت آنلاین به شما پیام می‌داد، احتمالاً او را رد می‌کردید. بااین‌حال، وقتی او کنار شما در صف صندوق فروشگاه ایستاده باشد، احتمال اینکه «کمک کنید» بسیار بیشتر است.
«حقوقتان را نقدی و خارج از سیستم پرداخت می‌کنیم»
حتی کارکنان برخی شرکتهای کوچک و مشکوک نیز ممکن است ناخواسته به قاطر پول تبدیل شوند. این شرکت‌ها کارگران خود را به‌طور رسمی استخدام نمی‌کنند و دستمزدشان را فقط نقدی و خارج از قرارداد پرداخت می‌کنند. توجه داشته باشید اگر کارفرما درآمد خود را به شکل غیرقانونی به دست آورده باشد، تمام کارکنانی که بدون قرارداد مشغول کار هستند می‌توانند به‌عنوان قاطر پول شناخته شوند و با پیامدهای حقوقی جدی مواجه شوند.
روش‌های دیگری نیز وجود دارد که عمدتاً نوجوانان را هدف قرار می‌دهد. از جوانان خواسته می‌شود حساب بانکی باز کنند و اطلاعات حساب را در اختیار غریبه‌هایی در فضای آنلاین قرار دهند؛ افرادی که در ازای این کار به آنها مثلاً ۲۰ یا ۳۰ دلار پرداخت می‌کنند. افتتاح حساب بانکی جدید تنها چند ثانیه طول می‌کشد و چنین مبلغی برای یک دانشجوی بی‌پول کمک قابل توجهی به نظر می‌رسد. متأسفانه این قربانیان جوان معمولاً هیچ اطلاعی ندارند که چه کسانی ممکن است از حسابشان و به چه منظوری استفاده کنند.
اگر به یک قاطر پول تبدیل شوید چه می‌شود؟
هیچ چیز خوبی در انتظار شما نخواهد بود. در ساده‌ترین حالت، قاطر پول یک شریک فعال در یک طرح مجرمانه محسوب می‌شود— حتی اگر از نقش خود آگاه نباشد. کلاهبرداران همواره مبالغ هنگفتی پول دیجیتال را از شرکت‌ها و افراد عادی سرقت می‌کنند و صدها روش مهندسی اجتماعی به کار می‌گیرند. اما برای نقد کردن این مبالغ به روشی نیاز دارند. درست در همین‌جاست که طرح‌های ایجاد شبکه‌ای از قاطرهای پولِ بی‌اطلاع وارد عمل می‌شود—و همین افرادند که در نهایت با درِ خانه‌شان مواجه با پلیس خواهند شد. در بسیاری از کشورها قوانین سخت‌گیرانه‌ای علیه قاطر پول وجود دارد. آنها تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند، فارغ از اینکه بدانند مبالغ از کجا آمده یا متوجه باشند که تنها مهره‌ای در یک طرح بزرگ‌تر بوده‌اند. اثبات بی‌گناهی و نبود قصد مجرمانه در دادگاه بسیار دشوار است؛ بنابراین حتی اگر هنگام انتقال وجه از نیت مجرمانه طرف مقابل بی‌اطلاع باشید، ممکن است با جریمه یا مجازات‌های دیگری مواجه شوید.
میزان مجازات در کشورهای مختلف متفاوت است: برای مثال، در ایالات متحده اگر قصد مجرمانه ثابت شود، قاطر پول ممکن است تا ۲۰ سال زندان محکوم شود. در آلمان، برای جلوگیری از مجازات کافی است فرد خود را به پلیس معرفی کرده و کلاهبرداری را گزارش دهد. در سنگاپور، حتی پولشویی ناخواسته می‌تواند -اگر نشانه‌های آشکاری از کلاهبرداری وجود داشته باشد- به جریمه‌ای تا ۱۵۰ هزار دلار یا تا سه سال زندان منجر شود.
چگونه از تبدیل شدن به قاطر پول جلوگیری کنیم؟
صرف‌نظر از اینکه قوانین کشور شما برای نقد کردن پول مجرمانه چه مجازاتی در نظر گرفته‌اند، باید نهایت دقت را به خرج دهید تا ناخواسته به قاطر پول تبدیل نشوید. در اینجا چند قاعده مهم برای جلوگیری از دردسر آورده شده است:
- به هر کسی چشم‌بسته اعتماد نکنید. اگر غریبه‌ای پیشنهاد انتقال پول— حتی مبلغی اندک—برای برداشت توسط شما و در ازای کارمزدی کوچک داد، آن را رد کنید.
- همیشه در قالب رسمی و با قرارداد کار کنید. هرگز به دریافت دستمزد نقدی «خارج از سیستم» تن ندهید و برای هر شغلی قراردادی امضا کنید.
- اطلاعات بانکی خود را محرمانه نگه دارید. حساب بانکی را به درخواست دیگران باز نکنید و هرگز جزئیات حساب یا کارت بانکی‌تان را نفروشید.
- و از همه مهم‌تر: به یاد داشته باشید هیچ چیز واقعاً رایگان نیست. یاد بگیرید چگونه کلاهبرداران را شناسایی کنید و همیشه از منابع معتبر برای آگاهی از جدیدترین روش‌های فریب در حوزه امنیت سایبری استفاده کنید.
کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز می‌شناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.
