روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع‌کننده‌ی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ روز جهانی سلامت روان –تعطیلات بین‌المللی که تکیه‌اش بر اهمیت بهداشت روان بوده و تلاش دارد در این راستا تغییری مثبت ایجاد کند- بتازگی برپا شده است[1]. سلامت روان نوجوانان در عصر دیجیتال و باب شدن رسانه‌های اجتماعی نیازمند توجه و حمایت بیشتری است. در ادامه با ما همراه شوید تا توضیح دهیم چطور می‌شود برای نوجوانان، بهداشت روان را به ارمغان آورد.
اضطراب رسانه‌های اجتماعی
طی مطالعاتی که روی شرکت فیسبوک صورت گرفته به این پی برده شده است که پلت‌فرم اینستاگرام می‌تواند روی روان نوجوانان تأثیر بگذارد؛ خصوصاً دخترها. سی و دو درصد دختران نوجوان اذعان داشته‌اند که اینستاگرام حالشان را بد می‌کند و همیشه در موضع ضعف قرارشان می‌دهد. از جمله دلایل استرس و اضطراب که اغلب ذکر شده بود می‌توان به استانداردهای غیرواقع‌گرایانه‌ی زیبایی و حس ناکافی بودن در مورد استانداردهای زندگی در مقایسه با آن‌هایی که تصویرشان را فقط از قاب گوشی می‌بینیم اشاره کرد. اینستاگرام در حقیقت در تلاش است تا با راهکارهایی این استرس را کاهش دهد؛ برای مثال با قابلیت‌هایی چون پنهان کردن شمارنده‌ی لایک‌ها یا ممنوع کردن فیلترهایی که استانداردهای غیرواقعی زیبایی تولید می‌کنند.
همچنین خود کاربران نیز می‌توانند اقدامات ساده زیر را انجام دهند:
- برداشتن عضویت از روی اکانت‌هایی که حس ناراحتی، ناکافی بودن یا استرس منتقل می‌کنند.
- سعی در کاهش میزان وقتی که در جهان آنلاین صرف می‌شود.
- استراحت دادن به خود و دیتاکس دیجیتال برای فرار کردن از شبکه‌های مجازی و اجتماعی؛ همینطور تمرکز روی خود و نقاط قوتی که داریم. کسپرسکی اخیراً فضای دیجیتالی به نام CyberSpa را راه‌اندازی کرده است که به شما در انجام این کار بسیار کمک می‌کند.
آزار سایبری
آزار سایبری مشکل رایج دیگری است که می‌تواند روی سلامت روان یک نوجوان تأثیر بگذارد. هر زمان چنین اتفاقی افتاد نه باید آن را تاب آورد یا نادیده گرفت. اگر نوجوانی در فضای آنلاین مورد آزار یا اصطلاحاً قلدری رایانه‌ای/سایبیر قرار گرفت اولین گام گرفتن کمک از جانب پدر و مادر او و یا سایر بزرگسالان قابل اعتماد مانند مشاور مدرسه، مربی ورزش یا معلم اوست. اگر قربانی نتوانست دوستان خود را محرم بداند تا مشکلش را بازگو کند می‌تواند با مراکز مشاوره تماس بگیرد و از تیم حرفه‌ای مشاوره درخواست کمک کند. امروز، شبکه‌های مجازی از جمله اینستاگرام از فناوری هوش مصنوعی برای مبارزه با کامنت‌های توهین‌آمیز زیر عکس‌ها و ویدیوها استفاده می‌کنند. هر پلت‌فرم اجتماعی ابزارهایی برای سفارشی‌سازیِ این دارد که چه کسی می‌تواند پست‌های شما را ببیند یا کامنت بگذارد؛ همینطور قابلیت بلاک کاربران و گزارش موارد آزار یا مزاحمت آنلاین. همچنین برخی‌اوقات جمع‌آوری مدرک و سند در قالب اسکرین‌شات نیز برای تأیید آنچه اتفاق افتاده می‌تواند کارساز باشد.
فیسبوک
فیسبوک مرکز مبارزه با قلدری رایانه‌ای را برای نوجوانان توسعه داده است. به منظور مبارزه با آزار سایبری در فیسبوک می‌توانید:
- ردیابی کنید چه کسی در محتواهای خود شما را تگ می‌کند. این کار را می‌شود در تنظیمات Chronicle & Tags انجام داد.
- متریال‌های از پیش نشرشده با تگ‌های خودتان را مورد بررسی قرار دهید و در صورت لزوم آن‌ها را از روی متریالی که فکر می‌کنید مرتبط نیستند بردارید (با استفاده از Activity Log).
- متجاوزان را از لیست دوستان خود بردارید تا دیگر فرصت نکنند با شما تماسی حاصل کنند. و اگر پاک کردن آن‌ها کمکی نکرد آن‌ها را بلاک کنید. یادتان باشد آن‌ها هرگز از این کار شما باخبر نخواهند شد. بلاک کردن باعث می‌شود مزاحم‌ها نتوانند پروفایل شما را پیدا و در محتواها شما را تگ کنند. بعلاوه، آن‌ها نخواهند توانست شما را بعنوان دوست خود اضافه کنند و یا اقدامات شما ردیابی نمایند.
- مطمئن شوید متریال توهین‌آمیز را به سرویس پشتیبانی گزارش دهید. شما می‌توانید در مورد محتوای چه عکس باشد چه پست یا کامنت شکایت کنید. با این کار توجه مدراتورهای فیسبوک جلب خواهد شد.
اینستاگرام
اینستاگرام محتوای پست‌شده توسط کاربران را ردیابی می‌کند. اگر پلت‌فرم ببیند جای تجاوزهای احتمالی وجود دارد به کاربر اطلاع می‌دهد که دارد خط قرمزها را رد می‌کند. اقدامات دیگری که کاربران اینستاگرامی می‌توانند انجام دهند شامل موارد زیر می‌شود:
- استفاده از ابزار محدودکننده برای محافظت از اکانت بدون اینکه متخاصمین بویی ببرند.
- تعدیل کامنت‌های زیرپست‌تان.
- تغییر تنظیمات حریم خصوصی روی اکانت‌تان برای انتخاب اینکه چه کسی می‌تواند محتوای شما را ببیند و برایش کامنت بگذارد.
توییتر
توییتر نیز مرکز کمک برای مبارزه با قلدری سایبری را دارد که در آن توصیه‌هایی برای افراد وجود دارد. همچنین کاربران توییتر می‌توانند خود نیز با اقدامات زیر از این اتفاق جلوگیری کنند:
- استفاده از فیلترهای بسط‌داده‌شده‌ی نوتیفیکیشن توییتر. اینها در حقیقت به شما اجازه می‌دهند تا اکانت‌هایی را که از سمت آن‌ها نوتیفیکیشن دریافت می‌کنید فیلتر کنید. برای مثال شاید از کاربرانی نوتیفیکیشن بگیرید که اصلا عکس پروفایل ندارند.
- توییتر یک گزینه بیصدا و نوتیفیکیشن دارد که می‌تواند به تناسب نیاز خود آن را سفارشی‌سازی کنید. برای مثال می‌توانید بر اساس کلیدواژه‌ها یا کل عبارت، نوتیف‌ها را خاموش کنید. این خاموشی می‌تواند برای بازه یک روزه، یک ماهه یا برای همیشه باشد.
- یکی از راه‌های مؤثر دیگر گزینه بلاک کردن کاربر است. این کار جلوی پست گذاشتن، مشاهده توییت‌های شما و خواندن فیدتان توسط کاربر بلاک‌شده را می‌گیرد.
- اگر قربانی قلدری سایبری هستید همچنین باید اقدام قلدری را به توییتر گزارش دهید تا آن عمل متوقف شده و فرد عامل بلاک شود.
تیک‌تاک
تیک‌تاک نیز در حال ساخت ابزارهایی است که به کاربران اجازه می‌دهد توجه ناخواسته را محدود کنند. این شرکت راهنماچه‌ای را تولید کرده است که کمک می‌کند رفتار قلدری و آزاردهنده شناسایی شود و نیز اقداماتی برای توقف آن صورت گیرد. در ادامه به برخی قابلیت‌هایی می‌پردازیم که نوجوانان می‌توانند از آن‌ها کمک گیرند:
- تنظیم بخش حریم خصوصی ویدیو روی اکانتی شخصی، برای انتخاب اینکه چه کسی می‌تواند هر ویدیو را مشاهده کرده و آپلود ویدیوهای شخصی بدین‌ترتیب محدود شود.
- فیلتر کامنت‌های ناخواسته به شما اجازه می‌دهد تا فهرستی درست کنید از کلیدواژه‌هایی که در کامنت‌های زیر ویدیوها یا در طول برادکست‌های لایو بلاک می‌شود (این کار تا حد زیادی از قلدری سایبری می‌کاهد).
- فیلتر کاربر به شما اجازه می‌دهد تا انتخاب کنید چه کسی می‌تواند به ویدیوی کاربر Duet اضافه کند.
- بلاک کردن کاربران قطع آزارهای سایبری را ممکن می‌سازد؛ آزارهایی که قوانین جامعه را زیر پا می‌گذارند.
- تنظیمات خانواده، نوجوانان را ایمن نگه می‌دارد و آن‌ها را حمایت می‌کند تا بدون شکسته شدن حریم‌های شخصی دست به خلاقیت بزنند و آزادانه فعالیت کنند.
با بررسی تاریخچه‌ی کوتاه رسانه‌های اجتماعی این را آموختیم که شاید همیشه هم مفید نباشند و گاهاً سلامت روان ما خصوصاً نوجوان‌ها را به خطر بیاندازند. اما همانطور که بالاتر گفته شد با کمک برخی ابزارها می‌شود رسانه‌های اجتماعی را به محیط‌هایی سالم تبدیل کرد با کمترین میزان خطر و پرچم قرمز از حیث سلامت و بهداشت روان.
[1] World Mental Health Day
منبع: کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز می‌شناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.
