روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیعکنندهی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ همهی ما در مورد رمزارزهایی چون بلاکچین و بیتکوین شنیدهایم. آنچه کمتر از آن میدانیم این است که چطور این بازار کار میکند، چرا مردم در آن سرمایهگذاری میکنند و چطور پول درمیآورند و چه اشتباهاتی به یک خرابیِ فوری منجر میشود. امروز قرار است بررسی عمیقی روی موضوعی که با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحدهی آمریکا داغ شد داشته باشیم: رمزارزهای جایگزینی مانند میمکوینها[1]. با ما همراه باشید.
برای کسانی که وقت آزاد کمی دارند، TL;DR اینجاست: از سال 2021، ارزش بازار میمکوینها بین 8 تا 103 میلیارد دلار در نوسان بوده است، که با افزایش و افت شدید مواجه شده است. شانس از دست دادن پول بسیار بیشتر از شانس ساختن آن است و تعداد کلاهبرداریها حتی با توجه به استانداردهای بازار کریپتو زیاد است. پس نتیجهی اخلاقی این است:
پولی را که نمیتوانید از دست بدهید سرمایهگذاری نکنید - حتی روی چیزی که نام رئیس جمهور فعلی ایالات متحده را دارد.
برای کسانی که زمان بیشتری در اختیار دارند، بیایید نگاهی به برخی از رمزارزها که همچون شوخی میمانند بیندازیم، وجوه مشترک آنها با NFTها را بررسی کنیم، و به شما بگوییم که اگر مصمم به سرمایهگذاری در این بازار پرخطر هستید، چه اقدامات احتیاطی را باید انجام دهید.
میمکوینها و آلّتکوینها[2] چه هستند؟
از نظر فنی، میمکوینها (یا همان میمتوکنها یا رمزارزهای میم) نوعی آلتکوین هستند؛ یعنی رمزارزهای جایگزین. «جایگزین» تماماً به معنای بزرگترین و شایعترین دارایی کریپتو نبودن: بیتکوین و اتریوم. از حیث تاریخی، آلتکوینها میخواستند پلتفرمهای بلاکچین مستقل باشند اما امروز میبینیم که بیشتر از پلتفرمهای محبوب بلاکچین موجود (مانند سولانا) سواری میگیرند. مکانیزمهای انتشار و گردش بیشتر آلتکوینها طوریست که به دارندگان، مزایای ملموسی میدهند- از هزینههای پایین و سرعت بالای تراکنش گرفته تا اتصال به داراییهای جهان واقعی. با این حال، میمکوینها که اولین آنها دوجکوین بود ابتدا بعنوان یک جوک منتشر شد و فرصتی بود برای سرمایهگذاری در ترند اجتماعی زودگذر- برای نمایش دادن عشق خود به یک میم یا پشتیبانی از یک بازیگر، چهره عمومی یا فرد اهل رسانه. گرچه میمکوین یک رمزارز است اما ارزش آن در وهلهی اول با نحوهی سرمایهگذاری مردم روی آن تعیین میشود. در نتیجه، این داراییهای کریپتو بسته به اینکه چه کسی چه چیز را در رسانهی اجتماعی نوشته (خواه مردم فیلم جدید بازیگری را لایک کرده باشند و عواملی از این دست) در معرض افزایش شدید قیمت هستند.
میمکوینها و انافتیها- وجوه تشابه و تفاوتها
هم میمکوینها و هم انافتیها از فناوری بلاکچین برای ذخیره اطلاعات مالکیت و تاریخچه تراکنشها استفاده میکنند. اما برخلاف ارزهای رمزنگاریشده – که در آن هر دو سکه معادل و قابل تعویض هستند، درست مانند چند اسکناس صد دلاری، هر NFT منحصر به فرد است، و از این رو نام آن: توکنهای غیر قابل تعویض است. هر توکن مالکیت برخی از داراییهای دیجیتال منحصر به فرد را تضمین میکند - ارزش جمعآوری را به NFTها میدهد. و از آنجایی که ارزش جمعآوری تا حد زیادی ذهنی است، انافتیها، مانند میمکوینها، به شدت در معرض هیاهو، سفته بازی، و نوسانات قیمت هستند.
میمکوینهای برتر
این بخش به سرعت برات میشود و چیزهای جدیدتری میآید که باید بخش را به روز کرد، اما در زمان نگارش این مقاله، بزرگترین میمکوینها بر اساس ارزش بازار عبارتند از Dogecoin (نماد نشانگر: DOGE)، Shiba Inu (SHIB)، پپه (PEPE)، OFFICIAL TRUMP (TRUMP) و Bonk (BONK) - که اولین آنها بیش از 39 میلیارد دلار و آخرین آنها کمتر از 1.5 میلیارد دلار است. یک ماه پیش، میمکوین TRUMP حتی از ده فرسخیِ این فهرست برتر هم نمیتوانست رد شود و این بخوبی نشان میدهد چقدر این بازار میتواند بیثبات باشد. با این حال، رهبر این گوه، Dogecoin، یک بازمانده واقعی است. بیش از یک دهه قدمت دارد، ارزش آن برای دو سال اول بین 0.0001 تا 0.0002 دلار در نوسان بود و در چهار سال بعد به ندرت از 0.01 دلار گذشت. با این وجود، پس از تایید شدنش توسط ایلان ماسک در سال 2021، برای مدت کوتاهی به 0.63 دلار افزایش یافت و به حدود 0.06 دلار سقوط کرد. پس از پیروزی ترامپ حامی کریپتو در ریاست جمهوری - که به نظر می رسد ماسک بر او نفوذ دارد، نوامبر گذشته دوباره به بیش از 0.4 دلار افزایش یافت.
ترامپ، ملانیا و بارون
خانواده رئیس جمهور جدید ایالات متحده مستحق فصل جداگانهای در داستان ما هستند زیرا ویژگیهای اساسی میمکوینها را کاملاً نشان میدهد. تنها سه روز قبل از آغاز به کار در سال 2025، ترامپ از عرضه میمکوینِ همنام خود خبر داد که تنها در عرض دو روز به 75 دلار رسید، سپس به نصف رسید و طی سه هفته گذشته به طور پیوسته در حال کاهش بوده است - در زمان انتشار این پست به حدود 19 دلار کاهش یافت. از نظر فنی، TRUMP بر روی بلاک چین سولانا با مجموع «ضریبگذاری» یک میلیارد سکه صادر میشود. با این حال، تنها 200 میلیون به گردش درآمد، در حالی که بقیه تحت کنترل CIC Digital LLC و Fight Fight Fight LLC - هر دو وابسته به سازمان ترامپ- باقی ماند.
با ساختار صدور به این شکل، سازمان ترامپ میتواند هم قیمتها و هم تقاضا را دیکته کند، زیرا سکه های بیشتری نسبت به بازار آزاد کنترل میکند. میتواند با فروش سکهها با قیمتهای بالا درآمد کسب کند - هم بازار را اشباع میکند و هم قیمتها را پایین میآورد. یا میتواند تصمیم به فروش نگیرد و در عوض منتظر افزایش احساسات بازار برای به حداکثر رساندن سود باشد. کاهش ارزش به دلیل افزایش عرضه در درجه اول به کسانی ضربه میزند که سکهها را در اوج ارزش و هیاهو خریداری میکنند - به نفع خریدارانی که سکهها را ارزان دریافت و کسانی که سکه مورد نظر را منتشر کردهاند. این رویکرد انتقاد بسیاری را در صنعت کریپتو، مانند نیک تومینو، برانگیخته است: «مالک بودن 80 درصد سهام ترامپ و زمانبندی چند ساعت قبل از آغاز به کار، غارتگرانه است و احتمالاً بسیاری از آن آسیب خواهند دید».
شرکت تجزیه و تحلیل بلاکچین Chainalysis نشان داد که در چند روز اول پس از راهاندازی، تقریباً 80 درصد از 600000 خریدار کمتر از 100 دلار از این توکن درآمد کسب و به سختی سرمایهگذاری خود را جبران کردند. به طور مشخص، 50 درصد از خریداران TRUMP، اولین افرادی بودند که فقط یک کیف پول ایجاد کرده و به طور خاص برای این معامله وارد بازار شده بودند. چند هفته بعد، تقریباً تمام سرمایهگذاران TRUMP از جیب خود خارج شدند. در همان زمان، یک گروه منتخب متشکل از 21 "نهنگ" (خریداران بیش از 500000 توکن) در اولین روزهای گردش میمکوین، بیش از 214 میلیون دلار به دست آوردند. اگر بخواهیم جانب انصاف را رعایت کنیم، وبسایتی که این سکهها را توزیع میکند، بیان میکند که خرید آنها نشاندهنده «ابراز حمایت و مشارکت با آرمانها و باورهای تجسمشده توسط نماد TRUMP $است و نباید به عنوان یک سرمایهگذاری تلقی شود.
دو روز پس از اعلام TRUMP، بانوی اول با رونمایی از میمکوین خود به دنبال همین ترند بود. پس از اینکه مدت کوتاهی به بالای 12 دلار رسید، تنها یک روز بعد MELANIA یک چرخش نزولی داشت و چند روز را در محدوده 3-5 دلار سپری کرد، قبل از اینکه در حدود 1.4 دلار تثبیت شد. درست زمانی که خبر لانچ MELANIA منتشر شد، ترامپ به شدت سقوط کرد. به طور طبیعی، این همه هیاهو بر سر میمکوینهای «سیاسی» از چشم کلاهبرداران تیزبین دور نمیماند. پلتفرمهای بلاکچین شاهد رشد قارچگونه توکنها با TRUMP بهعنوان نماد یا در توضیح بودند – علیرغم اینکه هیچ ارتباطی با میمکوین «رسمی» نداشتند.
چشم نوازترین میمکوین به نام بارون ترامپ، کوچکترین پسر رئیس جمهور ایالات متحده بود. با کمک نمایهای در وب سایت Pump.fun جایی که هر کسی می تواند به سرعت میمکوین خود را راه اندازی کند) به اضافه تعداد انگشت شماری از پست های X که وانمود میکنند مربوط به تحقیقات و اطلاعات داخلی فاش شده است، تنها در چند ساعت، توکن غیررسمی میم به ارزش بازار 460 میلیون دلار دست یافت. با این حال، هنگامی که اثبات منشأ "ریاست جمهوری" محقق نشد، توکن تا 95٪ از کار افتاد.
میمکوین اصلی و اسکمهای انافتی
راگپول (کلاهبرداری خروج). رایج ترین کلاهبرداری مرتبط با دارایی های رمزنگاری تازه صادر شده. کلاهبرداران، خریداران را در مورد منشاء یک کوین خاص یا پروژه NFT و ارزش توکنها گمراه می کنند، دستهای از آنها را می فروشند و ناپدید میشوند. توکنهای خریداری شده نزد صاحبان جدید باقی میمانند اما به سرعت مستهلک میشوند. در مورد میمکوینها این طرح اغلب با افراد مشهوری اجرا میشود که ظاهراً توکن خود را صادر میکنند، که بعداً معلوم میشود یک فریب است. در مورد انافتیها به خریداران قول داده میشود که امتیازات غیر موجود یا ارزش جمع آوریکننده وجود نداشته باشد. یک مورد بدنام، Baller Ape Club NFT بود که منجر به یکی از اولین کیفرخواستها برای کلاهبرداری NFT شد. طبق گزارش Chainalysis، تقریباً از هر 20 ژتون صادر شده در سال 2024، یک مورد ممکن است راگپولا باشد. در حالی که در سال 2021، این کلاهبرداری ها ضرر کلی 2.8 میلیارد دلاری را برای سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال به همراه داشت.
حمله "همنام". برای شناسایی آسان در صرافیهای رمزنگاری و سایر پلتفرمهای رمزنگاری، به هر توکن یک کد منحصربهفرد اختصاص داده میشود که بهعنوان تیکر شناخته میشود - درست مانند صرافیهای سنتی: BTC، USDT، TRUMP و غیره. اما در واقعیت، خرید و فروش توکنها نه بر اساس تیکرها، بلکه بر اساس آدرسهای قرارداد هوشمند طولانی و خوانا است. یک حمله مشترک از این دوگانگی سوء استفاده میکند. کلاهبرداران توکنهای خود (آلتکوینها) را با یک آدرس قرارداد متفاوت در بلاکچین ایجاد میکنند - اما با همان علامتی که یک توکن محبوب، به عنوان مثال، TRUMP. گاهی اوقات ممکن است این طرح حتی زمانی کار کند که نشانگر متفاوت باشد، و نام قرعهکشی بزرگ به سادگی در توضیحات سکه ظاهر میشود. چنین توکنهایی اغلب در یک بلاکچین متفاوت راهاندازی میشوند که در آن سکه اصلی معامله نمیشود. همه این سناریوها به یک چیز خلاصه میشوند: قربانی یک دارایی رمزنگاری کاملاً متفاوت را خریداری میکند که احتمالاً هیچ ارزشی ندارد.
توکنهای هانیپات. اینها توکنهایی هستند که قرارداد هوشمند آنها اجازه فروش آنها را نمیدهد. به عبارت دیگر، شما می توانید پول را در آنها سرمایهگذاری کنید، اما آن را برداشت نکنید. این کلاهبرداری اغلب با حمله "همنام" ترکیب میشود.
درینرها. پست جداگانه ما این تهدید را با جزئیات پوشش میدهد. قربانیان با تصور اینکه دارند میمکوین یا NFT میخرند، اعتبار خود را در یک وبسایت جعلی وارد میکنند و کیف پول رمزنگاریشان خالی میشود. وب سایت طعمه یا از سایت رسمی تقلید میکند یا یک تبلیغ جعلی مانند ایردراپ توکن ارائه می دهد.
فیشینگ و بدافزار. مهاجمان تحت پوشش پستهای رسانههای اجتماعی توسط افراد مشهور، پیامهای پشتیبانی فنی و بهانههای بیشماری دیگر، کلیدهای خصوصی و عبارات اولیه دارندگان رمزارز را کلاهبرداری میکنند و همچنین بدافزاری را روی رایانهها و تلفنهای خود نصب میکنند تا اطلاعات مربوط به رمزنگاری را حذف کنند. نتیجه همیشه یکسان است: از دست دادن تمام وجوه در کیف پول رمزنگاری.
راههای عجیبتر دیگری برای سرقت ارزهای دیجیتال وجود دارد: هک کیف پولهای قدیمی بیتکوین از طریق اشکالات الگوریتم رمزگذاری، کیف پولهای سختافزاری جعلی و بازیهای آلوده مانند Mario Forever یا تانکها.
حتی کلاهبرداریهای رابین هودی هم وجود دارد که خود سارقان رمزارز را هدف قرار میدهند. طعمهای چرب و نرم پیش چشمشان است - به عنوان مثال، اعتبارنامههای «نشتشده» کیفهایی که ظاهراً حاوی صدها هزار دلار هستند یا عبارات اولیه کیفهای رمزنگاری واقعی - اما پس از پرداخت «کارمزد» برای برداشت وجوه، متوجه میشوند که برداشت امکانپذیر نیست.
وبلاگ ما خانه دهها داستان کارآگاهی جذاب دیگر در مورد کلاهبرداریهای رمزنگاری است. متأسفانه، این فهرست دارد هر روز بلندبالاتر میشود، بنابراین هم اکنون عضو شوید تا از آخرین تهدیدها مطلع شوید.
چطور در مواجهه با پدیدههای کریپتو، انافتیها و میمکوینها باختهای عظیم ندهیم؟
- اگر در مورد وضعیت مالی خود یا ثبات بازارهای جهانی شک دارید یا به اندازه کافی واجد شرایط نیستید، روی داراییهای رمزنگاری سرمایهگذاری نکنید.
- روی داراییهای رمزنگاری (یا هر چیز دیگری) چیزی که نمیتوانید از دست بدهید، سرمایهگذاری نکنید.
- اگر برای مقاصد پرداخت به داراییهای رمزنگاری نیاز دارید، از سکههایی با نوسان کم، مانند استیبل کوینهای USDT استفاده کنید و بیشتر از آنچه برای تسویه حساب نیاز دارید، کریپتو نخرید.
- اگر برای سود در داراییهای کریپتو سرمایهگذاری میکنید، آماده باشید تا پویایی بازار را از نزدیک رصد کنید و به سرعت واکنش نشان دهید. این یک کار روزانه است، مخصوصاً برای میمکوینها - شما باید روندهای رسانههای اجتماعی را دنبال کنید و زمانی که بازار داغ است ضربه بزنید. حدس و گمان ارزهای دیجیتال (به ویژه در مورد میمکوینها) در آسیا بسیار قوی است، بنابراین ممکن است مجبور شوید «روز معاملاتی» خود را با منطقه زمانی خاور دور تنظیم کنید.
- به پروژهها و توکنهایی که مدتی در بازار بوده اند و شهرت خاصی کسب کرده اند، اولویت بدهید.
- اگر یک توکن تازه راهاندازی شده خریداری میکنید، مطمئن شوید که یک طرح راگپول یا پونزی نیست. این امر مستلزم تحقیق در مورد شهرت سازندگان پروژه و ویژگیهای فنی توکن است. اگر قراردادهای هوشمند پروژه ممیزی شده است، نتایج را مطالعه کنید. فقدان چنین ممیزی به خودی خود یک پرچم قرمز نیست، اما باید شما را مراقب خود قرار دهد. اگر این یک میمکوین است که به یک فرد مشهور مرتبط است، به حسابها و پروفایلهای رسمی رسانههای اجتماعی آنها نگاه کنید و مطمئن شوید که واقعاً درگیر آن بودهاند.
- خرید توکن در پلتفرمهای بزرگ که دارای استانداردهای داخلی و مطابق با مقررات قانونی هستند. به عنوان مثال می توان به Binance و Coinbase اشاره کرد. هنگام دریافت اطلاعات در مورد یک توکن، به خصوص آدرس قرارداد هوشمند آن، مطمئن شوید که از سایت رسمی بازدید میکنید نه جعلی. اعتبار کیف پول کریپتو، جزئیات کارت یا سایر اطلاعات حساس را در سایت های طرفسوم وارد نکنید.
- آدرسهای قرارداد هوشمند و کیف پول رمزنگاری را به دقت بررسی کنید تا از خرید «همنام» خودداری کنید.
- هنگام جستجوی سایتها، اخبار و حسابهای رسانههای اجتماعی مرتبط با رمزنگاری مراقب باشید و مراقب پیامهایی باشید که در ایمیلها و برنامههای پیامرسان برای شما ارسال میشود. سرمایه گذاران رمزارز هدف مکرر فیشینگ و پیگ بوچرینگ (روش جدید کلاهبرداری ارز دیجیتال) هستند
- راهکارهای امنیتی جامع را روی همه دستگاه های خود نصب کنید تا در برابر بدافزارها و وبسایتهایی که برای سرقت داراییهای رمزنگاری طراحی شده اند محافظت کنید. ما Kaspersky Premium را توصیه میکنیم، که ابزارهای نظارتی بر حفظ حریم خصوصی و نشت دادهها، بهعلاوه سیستم محافظت از پرداخت آنلاین داخلی Safe Money را ارائه میدهد.
[1] Meme coins
[2] Altcoins
کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز میشناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.