روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع‌کننده‌ی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ بر خلاف این باور رایج که هرچیزی در فضای آنلاین، آنلاین باقی می‌ماند، اینترنت همه‌چیز را هم به خاطر نمی‌سپارد. در مقاله قبلی توضیح دادیم حدود 9 سناریو را توضیح دادیم که در آنها محتوای آنلاین می‌توانند از دست بروند. همچنین راهنمایی مفصل دادیم در مورد اینکه دقیق از چه اطلاعاتی باید (ترجیحاً سریع) در کامپیوتر بک‌آپ گرفت و چطور باید این کار را انجام داد. امروز اما قرار است به نحوه ذخیره کردن راحت صفحات وبی در کامپیوتر، نحوه ساماندهی این آرشیوها و اینکه اگر سایت مورد علاقه‌مان از بین رفت باید چه کرد بپردازیم. فرض کنید می‌خواهید یک پست وبلاگ در مورد نحوه پخت غذا را ذخیره کنید، برای مقاله خود مجموعه کتابی را جمع نموده یا حتی برای مقاصد قانونی یک نشریه آنلاین خاص را نگه دارید. همه اینها در قالب وب پیجند؛ مستعد ناپدید شدن درست در لحظه‌ای که نباید. می‌خواهید خبری در مورد یک موزیک یا شایعه‌ای در سال 2005 را به یاد بیاورید؟ خدمتتان باید عرض کنیم که سایت ام تی وی نیوز بسته شده و همه مقالات و مصاحبه‌هایش دیگر در فضای آنلاین موجود نیستند. می‌خواهید رفرنس‌ها را در مقالات ویکی‌پدیا چک کنید؟ 11 درصدشان به هیچ جا ختم نمی‌شوند؛ هرچند وقتی مقاله منتشر شده بود آنها کار می‌کردند. این پدیده «پوسیدگی لینک» -حذف تدریجی یا جابجایی محتوای آنلاین- دارد به سرعت به معضلی بزرگ تبدیل می شود. 38 درصد صفحات که ده سال پیش وجود داشتند دیگر امروز قابل دسترسی نیستند. پس اگر وب پیجی آن بیرون هست که دوستش دارید یا بدان نیاز دارید، عقلانی است از آن نسخه بک‌آپ تهیه کنید.
چطور وب‌پیجی را روی کامپیوتر خود ذخیره کنید؟
از آنجایی که یک وب‌پیج شامل حتی صدها فایل می‌شود، بک‌آپ گرفتن از آنها نیازمند تلاش است. اینجا به شما در انجام این کار کمک کرده‌ایم:
فقط متن را به عنوان فایل HTML ذخیره کنید. دستور یا دکمه منوی Save page as… را در مرورگر خود انتخاب و سپس Webpage, HTML Only را انتخاب کنید. با این کار فقط متن صفحه وب، بدون هیچ گونه گرافیک یا زرق و برق دیگری ذخیره می‌شود.
ذخیره متن و تصاویر گزینه Webpage, Complete علاوه بر یک فایل HTML، پوشه ای با همان نام حاوی تمام عناصر گرافیکی، سبک ها و اسکریپت های صفحه ایجاد می‌کند. نقطه ضعف این گزینه این است که ذخیره تعداد زیادی فایل کمکی درایو شما را به هم می‌ریزد.
گزینه "Webpage, Single File" راحت‌تر است و صفحه وب و تمام منابع آن را در یک فایل .mhtml جمع می‌کند. این در Chrome یا Edge آزادانه باز می‌شود، اما سایر مرورگرها ممکن است مشکل داشته باشند.
این گزینه در همه مرورگرها موجود نیست، اما اگر پسوند SingleFile را نصب کنید (برای اکثر مرورگرها موجود است)، می‌توانید کل صفحه وب و محتوای رسانهای آن را به عنوان یک فایل HTML ذخیره کنید که در همه مرورگرهای مدرن کاملاً به خوبی باز می‌شود.
چاپ به صورت PDF. برای حفظ محتوای اصلی صفحه، اما منوها و بنرها را حذف کنید، بهترین گزینه چاپ در حالت PDF است. فایل بدست آمده در هر رایانه‌ای باز می‌شود.
با هر یک از این گزینه‌ها، مطمئن شوید که متن اصلی که واقعاً می‌خواهید نگه دارید، هنگام باز کردن داکیومنت همچنان قابل خواندن باشد.
روش ساده‌ترِ ذخیره‌سازی یک وب‌پیج
متودهایی که بالاتر شرح دادیم کمی زمان‌بر هستند و هارد درایو را بهم می‌ریزند. برای راحتی بیشتر از سرویس اختصاصی مانند Pocket (قبل‌تر به اسم Read It Later معروف بود)، wallabag یا Raindrop.io استفاده کنید. اینها کارایی یکسانی دارند: لینکی را می‌فرستید که از آن سرویس، داکیومنتی را با همه تصاویرش بازگردانی کرده، صفحه را از هر چیز غیرضروری پاک کرده و آن را روی ذخیره‌گاه آنلاین و شخصی شما ذخیره می‌کند. حتی اگر صفحه اورجینال پاک یا دستکاری شده باشد، نسخه‌ای که می‌خواهید در آرشیو شما خواهد ماند. این سرویس‌ها به شما اجازه می‌دهند تا لینک‌هایتان را دسته‌بندی یا مرتب کنید، داخل آن متن جستجو کرده و صفحات وبی ذخیره‌شده‌تان را روی هر دستگاهی مشاهده کنید. برای دسکتاپ، یک افزونه برای همه مرورگرهای اصلی و برای موبایل یک اپ، موجود است. همه این سرویس‌ها فقط با یک عضویت پولی، آرشیو ابدی را پیشنهاد می‌دهند؛ بدین معنا که شما پول را در ازای سهولت پرداخت خواهید کرد. Wallabag منبع باز است- می‌توانید آن را روی سرور خود نصب کرده و به طرف‌سوم‌ها هم پول ندهید یا می‌توانید نگران بسته شدن سرویس هم نباشید. برخی اپ‌های نوت‌برداری همچنین می‌توانند صفحات وبی کامل را سیو کنند، نمونه‌اش اورنت که در آن قابلیتی به نام Web Clipper وجود دارد.
چطور وب‌پیجی را برای بقیه ذخیره کنیم؟
اگر کپی برای خودتان نیست، بلکه برای به اشتراک گذاشتن نسخه خاصی از صفحه با دیگران، به یک سرویس بایگانی عمومی نیاز دارید. شناخته شده‌ترین آرشیو اینترنت archive.org و ماشین Wayback آن است. گزینه های دیگر عبارتند از archive.today معروف به archive.is)، perma.cc)، و megalodon.jp. همه آنها بر اساس یک اصل کار می‌کنند: یا به درخواست کاربر یا به طور خودکار از صفحات وب بازدید و یک نسخه را در سرورهای خود ذخیره می‌کنند. برای درخواست بایگانی یک صفحه وب، به web.archive.org بروید و آدرس کامل را در کادر Save Page Now وارد کنید. پس از کلیک بر روی ذخیره، پنجره ای ظاهر می‌شود که تمام اجزای بارگذاری شده صفحه را توصیف می‌کند و به دنبال آن یک لینک دائمی به سایت در حالت حفظ شده آن وجود دارد.
لینک ظاهری چنین دارد:
https://web.archive.org/web/20240924045754/https://www.kaspersky.com/blog
لینک هم آدرس صفحه ذخیره شده و زمان دقیق ذخیره را نشان می‌دهد - برای اهداف بایگانی عالی است. ثبت نام در archive.org به شما امکان م دهد مجموعه‌ای از این پیوندها را مدیریت کنید، از سایت های ذخیره شده اسکرین شات بگیرید و نسخه‌هایی از آنها را در قالب آرشیو وب خاص دانلود کنید.
با باز کردن لینک بایگانی، صفحه ذخیره‌شده را با یک مُهر زمانی خواهید دید که نشان می‌دهد چه زمانی عکس فوری گرفته شده است. این ویژگی برای ردیابی و نشان دادن تغییرات در داده های وبسایت مفید است: نوسانات قیمت، به روزرسانی توضیحات محصول، گزارش‌های خبری ویرایش شده، و اطلاعات حذف شده. مورد دوم به ویژه برای پژوهشگران تاریخی و فرهنگی بر اساس وبسایت‌های از بین رفته اهمیت دارد. در زیر، می‌توانید یکی از اولین نسخه‌های GeoCities را بررسی کنید، یک سرویس میزبانی وب زمانی محبوب که به شما امکان می‌دهد «صفحات اصلی» ایجاد کنید، خود را ابراز نموده و دوستانی با علایق مشترک پیدا کنید. فقط به لطف Wayback Machine است که اکنون می‌توانیم آن را ببینیم - این سایت فروشگاه را در سال 2016 بسته است.
نحوه پیدا کردن محتوای اینترنتی پاک‌شده یا نسخه قدیمی یک وبسایت
به منظور مشاهده نسخه قدیمی هر وبسایتی
- archive.org را باز کنید.
- آدرس کامل وبسایت یا یک صفحه خاص را در کادر کنار لوگو وارد کرده و روی Enter کلیک کنید. اگر URL دقیق مشخص نیست، می توانید نام وبسایت یا کلماتی را که آن را به خوبی توصیف می‌کند وارد کنید.
- وبسایت مورد نظر را از لیست انتخاب کنید. نتایج در یک نگاه نشان می‌دهد که چند نسخه بایگانی شده و برای چه دوره‌ای.
- از تقویم برای انتخاب کدام یک از نسخه‌های ذخیره‌شده سایت که می‌خواهید مشاهده کنید استفاده کنید. تاریخ‌هایی که یک نسخه ذخیره‌شده برای آنها وجود دارد دایره‌دار می‌شوند - هر چه دایره بزرگتر باشد، در آن روز کپی‌های بیشتری ساخته شده است.
- روی تاریخ مورد نظر کلیک و سایت ذخیره‌شده را بررسی کنید. توجه داشته باشید که بارگیری یک نسخه از بایگانی ممکن است چند دقیقه طول بکشد.
- نمودار تقویم بالای کپی سایت به شما امکان می‌دهد به نسخه‌های قدیمی و جدیدتر بروید.
می‌توانید لینک را در کپی بازیابی‌شده از نوار آدرس کپی کنید تا مستقیم به سایت آرشیوی دسترسی پیدا کنید و بدین‌ترتیب رابط سرچ را دور بزنید.
اگر archive.org کارساز نبود چه؟
فنداسیون archive.org گاهی از درخواست‌های دارندگان کپی رایت و سایر طرف‌های مجاز مبنی بر خارج کزدن برخی سایت‌ها از Wayback Machine پیروی می‌کند. همچنین این سرویس هرگز هدفش نگه داشتن کل اینترنت نبوده پس شاید این اتفاق بیافتد که صفحه مورد نیاز شما هرگز ایندکس نشود. در چنین مواردی سعی کنید در سایر کپسول‌های زمانی به دنبال آن بگردید. Archive.today (یا همان archive.is) به طور خودکار صفحات را سیو نمی‌کند- فقط بنا بر درخواست کاربران این کار را انجام می‌دهد. از میان کلی موارد دیگر، این، نیاز به پیروی از دستورالعمل‌های ربات‌های سرچ را از بین می‌برد و این یعنی آرشیو حاوی داکیومنت‌هایی است که در Wayback Machine موجود نیستند. پروژه مهم دیگر آرشیوبندی وب، perma.cc است که توسط کنسرسیومی از آرشیوهای مهم جهان آن را ساختند. با این وجود، فقط برای سازمان‌های شرکت‌کننده رایگان است. کاربران به طور فردی می‌توانند با تعرفه‌ای بدان عضو شوند و این مبلغ بر اساس تعداد لینک‌های آرشیو خواهد بود. جایگزین قدرتمند برای آرشیوهای تخصصی، محتوای کَش شده موتورهای جستجو است. برای ایندکس کردن هر صفحه وب، موتورهای جستجو متن آن را بازیابی می‌کنند، بنابراین نسخه خام اما قابل خواندن تقریباً هر صفحه را می‌توان در آنجا یافت. برای مدت طولانی، حافظه پنهان گوگل در دسترس‌ترین بود، اما در اوایل سال 2024، غول جستجو لینک مستقیم حافظه پنهان خود را از نتایج جستجو حذف کرد. این سرویس هنوز کار می‌کند، اما دسترسی مستقیم به آن بسیار دشوار است.
بنابراین، بهتر است از افزونه‌های مرورگر استفاده کنید که کار با آرشیوهای اینترنتی را آسان تر می‌کند. برای مثال، اگر پیوندی شما را به یک صفحه حذف شده یا یک وبسایت منحل‌شده می‌برد، پسوند Web Archives شما را مستقیماً به یک نسخه بایگانی‌شده این صفحه در web.archive.org، archive.today، یا perma.cc یا نسخه کش آن از Google، Bing یا Yandex. هدایت می‌کند.
چطور داده‌های سایر سرویس‌های آنلاین را ذخیره کنیم؟
علاوه بر صفحات وب، بسیاری از خدمات آنلاین دیگر - از آلبوم‌های عکس و یادداشت‌ها گرفته تا شبکه‌های اجتماعی - وجود دارند که داده‌هایی را در خود نگه می‌دارند که ممکن است بخواهید ذخیره کنید. البته، توصیه‌ها برای انواع مختلف داده‌ها و سرویس‌های خاص متفاوت است، اما برای راحتی شما، همه دستورالعمل‌های مرتبط را در زیر تگ بک‌آپ، گروه‌بندی کرده‌ایم. می‌توانید برای موارد زیر نحوه ایجاد بک‌آپ را دنبال کنید:
Notion
Telegram
WhatsApp
برنامه های احراز هویت 2FA
سایر خدمات
و فراموش نکنید که از نسخه های پشتیبان خود در برابر باج افزارها و جاسوس افزارها محافظت کنید!
کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز می‌شناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.
