روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع‌کننده‌ی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ اطلاعاتی در مورد چیزهای که می‌خورید، تماشا می‌کنید، پیام‌هایی که به افراد می‌دهید، عادت خوابتان و جاهایی که برای تعطیلات می‌روید مدت‌هاست برای کسب و کار استفاده می‌شوند. شما در اصل رایگان اینها را در اختیار اینترنت قرار می‌دهید که همین باعث می‌شود اطلاعات به دست شرکت‌هایی که هیچ ابایی برای پول در آوردن از آنها ندارند برسد. اگر این ماجرا حالتان را خراب می‌کند پس جای درستی آمدید- ما کمک‌تان می‌کنیم مرورگر خصوصی را پیدا کنید که دست‌کم به حریم خصوصی شما احترام بگذارد!
اما پیش از فهرست کردن این گزینه‌ها، باید تأکید کنیم چرا مرورگر محبوبی که دو سوم شهروندان جهان نت از آن استفاده می‌کنند تا این حد ایراد دارد.
مشکل حریم خصوصی کروم چیست؟
اگر به موضوع جمع‌آوری داده کاربری علاقه داشته باشید احتمالاً در مورد گوگل چیزهایی می‌دانید و می‌توانید براحتی از این بخش عبور کنید. اما برای عده‌ای که به تازگی به جمع ما ملحق شدند قرار است مختصر توضیحی دهیم در باره رویکرد کروم به مسئله حریم خصوصی و اینکه چرا این مرورگر باید در اسرع وقت کنار گذاشته شود. مهم است به یاد داشته باشیم که گوگل بخش اعظمی از درآمد خود را (در سال 2022 بیش از 80 درصد) از همین فروش تبلیغات بدست می‌آورد. و پایه چنین موفقیت شگرفی در بخش تبلیغات، داده‌های کاربری هستند. همین داده‌هایند که به تبلیغ‌کنندگان اجازه می‌دهند بسیار دقیق‌تر از سایر پلت‌فرم‌ها مخاطبین را هدف گیرند. دلیل این است که گوگل می‌تواند بیش از هر قدرت دیگری داده‌های شما را جمع کند (و البته که این کار را هم انجام می‌دهد). منابع داده‌های کاربری از طیف وسیعی تشکیل می‌شوند: از محصولات و خدماتی که به وضوح توسط کاربران استفاده می‌شوند گرفته (سرچ، یوتیوب، اندروید و غیره) تا نامرئی‌ترینشان مانند ابزارهای تحلیل گوگل که بیشتر وبسایت‌ها و اپ‌ها از آنها استفاده می‌کنند. البته که کروم –مرورگر اختصاصی گوگل- نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کند. اگر از کروم استفاده می‌کنید یعنی گوگل همه داستان‌های آنلاین شما را در مشت دارد و از دست شما هیچ کاری برنمی‌آید: هر چقدر می‌خواهید کوکی حذف کنید یا در حالت ناشناس دست به وبگردی بزنید هیچ فرقی نخواهد کرد! گوگل همیشه فعالیت‌های اینترنتی شما را دنبال خواهد کرد. و همچنین فراموش نکنید که علاوه بر گوگل، صدها شرکت دیگر هم هستند که دارند فعالیت‌های شما را در فضای سایبری ردیابی می‌کنند. و کروم برای متوقف کردن این موضوع تلاش چندانی نمی‌کند. اما نترسید، هنوز کلی مرورگر دیگر وجود دارد که رفتارشان با داده‌های شما بسیار درخورتر است: اینها داده‌های کمتری جمع می‌کنند، آنها را با دقت کمتری به هویت مشخصی لینک می‌کنند و در جلوگیری از جمع‌آوری داده توسط گروه‌های دیگر فعال‌تر هستند. این جایگزین‌های حریم‌خصوصی‌محور امروز موضوع اصلی مقاله‌ی ما هستند. قرار است تمرکز خود را روی برخی از جذاب‌ترین نمونه‌ها بگذاریم و ترتیب آنها از ساده‌ترین به پیچیده‌ترین خواهد بود. ما با همراه باشید.
ساده‌ترین: مایکروسافت اج و اپل سافاری
خبر عالی برای کسانی که برای دانلود و نصب چیز دیگری تنبل هستند: می‌توانید بسیار راحت و سریع از شر Chrome خلاص شوید. کاربران ویندوز یا macOS/iOS فقط باید به مرورگر از پیش نصب شده سوئیچ کنند.
اپل سافاری
سیستم‌عامل: آی‌اواس، مک‌اواس
مبتنی بر: توسعه خود اپل
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: خیر
امنیت و حریم خصوصی کاربران مدت‌هاست اولویت اپل بوده است. اولین بار پنج سال پیش علیه ردیابی کاربران سافاری توسط طرف سو‌م‌ها اقدام کرد. آخرین نسخه‌های مرورگر اصلی iOS و macOS به‌طور پیش‌فرض، ردیاب‌ها را در سایت‌ها مسدود می‌کنند و می‌توانند آدرس IP کاربر را مخفی نموده و تعداد عناصر ردیابی را در صفحات مشاهده‌شده گزارش دهند.
و اگرچه Safari ممکن است خصوصی‌ترین مرورگر در بین همه نباشد (به برخی از ردیاب‌ها اجازه می‌دهد و اثرانگشت منحصربه‌فردی دارد)، همه چیز به‌طور پیش‌فرض فوراً کار می‌کند – لازم نیست چیزی را پیکربندی کنید یا حالت خصوصی را فعال کنید. به طور خلاصه، اگر آیفون، آی پد یا مک دارید، سافاری یک راه عالی برای افزایش حریم خصوصی آنلاین بدون هیچ تلاشی است.
مزایا:
- نصب‌شده روی آی‌اواس و مک‌اواس به طور پیش‌فرض
- هیچ نیازی به تنظیمات ندارد- فقط کافیست آن را باز کرده و سرچ کنید
معایب:
- هیچ نسخه‌ی برای سایر سیستم‌عامل‌ها ندارد
- حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی ندارد
- سطح متوسط محافظت در برابر ردیابی
مایکروسافت اج
سیستم‌عامل: ویندوز، اندروید، آی‌اواس، مک‌اواس، لینوکس
مبتنی بر: کرومیوم
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: بله
در پی نمونه اپل، مایکروسافت هم حس کرد باید در مرورگر اختصاصی خود فاکتور حریم خصوصی را لحاظ کند. نسخه فعلی اج دارای ابزارهای درون‌سازه‌ای مؤثر است که براحتی با ردیاب‌های وبی مبارزه می‌کنند. اما هنوز به طور پیش‌فرض فعال نشدند. اگر جنبه مثبتش را ببینیم، مانند قبل کاربران ویندوزی قرار نیست هیچ‌چیز را نصب کنند- خود مرورگر همراه سیستم‌عامل خواهد بود. اما یک سری ایرادات هم وجود دارد...
ابتدا اینکه این مرورر مبتنی بر کرومیوم است و زیربنای آن کروم است (همانی که مدام تأکید داریم باید از آن دوری شود)! کرومیوم قبلاً هم سر ارسال داده به گوگل مچش گرفته شده بود (بگذارید منصف باشیم: این مسئله بزودی هم اصلاح شد). دوم اینکه اج کلی داده به سرورهای مایکروسافت می‌دهد که خوب نیست اما دست کم قابلیت‌های ردیابی بیناپلت‌فرمی نسبت به گوگل کمتر هستند. سوم اینکه در حالت پایه و پیش‌فرض، اج هیچ کاری برای متوقف کردن ردیاب‌های وبی نمی‌کند. برای مبارزه با آنها شما باید خود در تنظیمات به سراغ حالت سختگیرانه حریم خصوصی شوید- چیزی که شاید نود درصد کاربران حوصله انجامش را نداشته باشند.
مزایا:
- نصب‌شده روی ویندوز به طور پیش‌فرض
- نسخه‌ها روی همه سیستم‌عامل‌ها وجود دارند
- محافظت خود در برابر ردیاب‌ها در حالت سختگیرانه حریم خصوصی
معایب:
- به هیچ‌وجه جلوی ردیاب‌ها را در حالت پایه نمی‌گیرد
- مبتنی بر کرومیوم گوگل است
- برای مایکروسافت اطلاعات جمع می‌کند
پیچیده‌تر: موزیلا فایرفاکس و ویوالدی
حالا بیایید به چند گزینه که نیاز به دانلود و نصب دارند نگاه کنیم. توجه داشته باشید که هر دو به طور قابل توجهی در مبارزه با ردیاب‌های وب بهتر از مرورگرهای بومی ویندوز، iOS و macOS و در عین حال هنوز هم بسیار ساده و کاربرپسند هستند، بنابراین جابجایی نسبتاً بدون دردسر است.
موزیلا فایرفاکس
سیستم‌عامل: ویندوز، اندروید، آی‌اواس، مک‌اواس، لینوکس
مبتنی بر: توسعه خود شرکت موزیلا
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: بله
موزیلا فایرفاکس تنها مرورگری است که از ابتدا تا انتها مستقل از هر غول فناوری اطلاعات (حداقل مستقیم) توسعه یافته است. فایرفاکس به ویژه برای موتور وب داخلی خود قابل توجه است. موزیلا بیشتر درآمد خود را از موتورهای جستجوی Google، Yandex و Baidu به دلیل تنظیم آنها به عنوان پیش‌فرض (البته بسته به منطقه) در تنظیمات مرورگر به دست می‌آورد. اما موزیلا داده‌های کاربر را نمی‌فروشد و سعی نمی‌کند مانع از تغییر موتور جستجوی پیش‌فرض در فایرفاکس به چیز دیگری شود.
حتی در حالت اولیه، فایرفاکس محافظت عالی در برابر ردیابی آنلاین ارائه می‌دهد. و اگر بخواهیم روی ماجرای حریم‌خصوصی سختگیرتر باشیم این یکی از بهترین‌های بازار است. اتفاقاً، علاوه بر فایرفاکس معمولی، نسخه‌ای برای سیستم‌عامل‌های موبایل به نام فایرفاکس فوکوس نیز وجود دارد که حتی بیشتر بر حفظ حریم خصوصی متمرکز است (برای اندروید و iOS موجود است).
مزایا:
- نسخه‌ها برای همه سیستم‌عامل‌ها وجود دارند
- محافظت درخور در برابر ردیاب‌ها حتی در حالت اولیه
- محافظت خوب در برابر ردیاب‌ها در حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی
- توسعه خود شرکت موزیلا
معایب:
ویوالدی
سیستم‌عامل: ویندوز، اندروید، مک‌اواس، لینوکس
مبتنی بر: کرومیوم
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: بله
توسعه‌دهندگان ویوالدی در درجه اول بر حفظ حریم خصوصی تمرکز می‌کنند. مغز متفکر پشت این مرورگر متعلق به Jon Stephenson von Tetzchner، خالق افسانه‌ای Opera است (که زمانی یکی از امن‌ترین مرورگرها، حتی داشتن VPN داخلی) محسوب می‌شد. Vivaldi دارای گزینه های سفارشی سازی زیادی است: تنظیمات آن بسیار گسترده است.
این مرورگر دارای یک مسدودکننده تبلیغات داخلی و ردیاب وب است که عملکرد بسیار خوبی دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های جالب: Vivaldi به شما امکان می‌دهد موتورهای جستجوی مختلف را برای پنجره های معمولی و خصوصی تنظیم کنید، که امکان جابجایی سریع بین مثلاً Bing، Google و DuckDuckGo را فراهم می‌کند. مانند موزیلا، ویوالدی از جستجوی کاربران در موتورهای جستجو و همچنین از لینک دادن به سرویس‌های مختلف اینترنتی در صفحه اصلی مرورگر به دست می‌آورد. در عین حال، سازندگان ویوالدی آشکارا اعلام می‌کنند که درگیر هیچ نوع جمع‌آوری، پروفایل یا ردیابی داده‌های کاربر نیستند. تنها چیزی که باید در نظر داشت این است که ویوالدی، مانند اج، مبتنی بر موتور کرومیوم گوگل است (برای مشکلات احتمالی به بالا مراجعه کنید).
مزایا:
- نسخه‌ها برای همه سیستم‌عامل‌ها به غیر از آی‌اواس موجود است
- محافظت خوب در برابر ردیاب‌ها در حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی
- حجم بالایی از قابلیت سفارشی‌سازی
معایب:
بسیار پیچیده: داک‌داک‌گو[1]، تور[2] و مولواد[3]
در نهایت، برای جویندگان شدید حریم خصوصی داک‌داک‌گو، تور و مولوادوجود دارند.اگرچه هیچ‌چیز بسیار پیچیده‌ای در مورد آنها وجود ندارد، اما سرعت وبگردی و علایق کاربری فدای حفاظت حداکثری در برابر ردیابی شده است. بنابراین اگر می‌خواهید کنترل کامل روی داده‌های خود داشته باشید، باید کمی تلاش کنید.
DuckDuckGo
سیستم‌عامل: ویندوز، اندروید، آی‌اواس، مک‌اواس
مبتنی بر: موزیلا فایرفاکس
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: حداکثر حریم‌خصوصی به طور پیش‌فرض
مرورگر DuckDuckGo توسط تیم موتور جستجوی خصوصی به همین نام ایجاد شده است، بنابراین، همانطور که ممکن است حدس بزنید، این گزینه پیش فرض است. جزئیات مهم: شما نمی‌توانید موتور جستجوی پیش‌فرض را تغییر دهید، بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا هم به مرورگر و هم به رابط جستجو عادت کنید. در میان چیزهای دیگر، DuckDuckGo به ردیابی کاربر در YouTube کمک می‌کند: حالتی از مرور را ارائه می‌دهد که در آن همه ویدیوهای YouTube را در Duck Player بومی باز می‌کند.
توسعه‌دهندگان DuckDuckGo این واقعیت را پنهان نمی‌کنند که از تبلیغات در نتایج جستجو کسب درآمد می‌کنند، اما خاطرنشان می‌کنند که این کار را بدون ردیابی یا پروفایل کردن کاربران و فقط بر اساس محتوای جستجوهای جستجو انجام می‌دهند: «اگر اتومبیل‌ها را جستجو کنید، ما تبلیغاتی در مورد اتومبیل به شما نشان می‌دهیم. به همین سادگی".
مزایا:
- نسخه‌ها برای همه سیستم‌عامل‌ها به غیر از لینوکس وجود دارد
- محافظت ضد ردیاب عالی
- تنظیمات حریم‌خصوصی حداکثری به طور پیش‌فرض
- استفاده از موتور جستجوی اختصاصی DuckDuckGo
- اجرای ویدیوهای یوتیوب در پلیر مخصوص خود به نام داک
- به شما اجازه می‌دهد سریعاً همه تاریخچه وب را پاک کرده و از نو شروع به وبگردی کنید
معایب:
- موتور جست‌وجوی پیش‌فرض نمی‌تواند تغییر داده شود؛ تنها گزینه DuckDuckGo است.
- جنجال ردیابی سال گذشته در مورد ردیابی اسکریپت مایکروسافت (داک‌داک گو مشکل را حل کرد ولی هنوز پشت سرش حرف‌هایی است)
تور
سیستم‌عامل: ویندوز، اندروید، مک‌اواس، لینوکس
مبتنی بر: موزیلا فایرفاکس
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: حداکثر حریم‌خصوصی به طور پیش‌فرض
مرورگر Tor همان موزیلا فایرفاکس اما با ساختارهای شدیدتر. سازندگان آن را تا حد امکان با حالت حریم خصوصی سختگیرانه در برابر ردیابی آنلاین ایمن کردند. تور در مسدود کردن ردیاب‌ها عالی است، اثر انگشت منحصر به فرد دارد و به طور پیش‌فرض از موتور جستجوی DuckDuckGo استفاده می‌کند (در تنظیمات می‌توان آن را تغییر داد). اما ویژگی اصلی این است که تمام ترافیک در مرورگر Tor از طریق شبکه تور (روتر پیاز[4]) هدایت می‌شود. وجه مثبت آن ناشناس بودنِ حداکثری و محافظت ضد ردیابی است و وجه منفی سرعت کم وبگردی. برای کسانی که به سرعت اتصال مدرن عادت دارند، مرور در Tor بسیار دردناک خواهد بود. پیکربندی مرورگر Tor برای کار بدون شبکه Tor امکان پذیر است، اما گزینه بهتری وجود دارد که در زیر به آن می‌پردازیم.
مرورگر Tor برای تمام سیستم‌عامل‌های دسکتاپ و همچنین برای اندروید در دسترس است. اما نه برای آی‌اواس: در عوض، پروژه Tor به دارندگان آیفون توصیه می‌کند از برنامه Onion Browser که توسعه‌دهنده‌ی تور پسند آن را ساخته است استفاده کنند.
مزایا:
- محافظت عالی در برابر ردیابی
- نسخه‌ها برای همه سیستم‌عامل‌ها به غیر از آی‌اواس وجود دارد
- تنظیمات حریم حصوصی حداکثری به طور پیش‌فرض
- استفاده از موتور جست‌وجوی خصوصی داک داک‌گو
- به شما اجازه می‌دهد سریعاً تاریخچه را پاک کرده و از نو وبگردی را آغاز کنید
- کانکشن گمنام با شبکه تور
معایب:
- وبگردی کند به دلیل شبکه تور
- شبکه تور بنا به دلایلی اعتبارش زیر سوال رفته است!
مولواد
سیستم‌عامل: ویندوز، مک‌اواس، لینوکس
مبتنی بر: موزیلا فایرفاکس
حالت سختگیرانه‌ی حریم خصوصی: حداکثر حریم‌خصوصی به طور پیش‌فرض
مرورگر مولواد اساساً پاسخی به سؤال بالا در مورد نحوه استفاده از مرورگر Tor بدون شبکه Tor است. در اصل همان مرورگر است، فقط به جای شبکه The Onion Router یک اتصال امن از طریق Mullvad VPN ارائه می‌دهد، یک سرویس VPN ناشناس که حتی به کاربران امکان می‌دهد پول نقد ارسال شده از طریق نامه‌رسان حلزونی[5] را پرداخت کنند - همه اینها فقط به نام حفظ حریم خصوصی.
همه ویژگی‌های دیگر در جای خود باقی می‌مانند: محافظت عالی در برابر ردیاب‌های وب بلافاصله پس از نصب، با قابلیت افزایش حریم خصوصی و امنیت با استفاده از تنظیمات سفارشی. با همه اینها سرعت هنوز آنقدرها کند نیست پس وبگردی با مرورگر مولواد نباید شما را یاد عصر مودم دایال آپ بیاندازد! مرورگر Mullvad به تازگی راه اندازی شده است، بنابراین در حال حاضر فقط برای سیستم عامل های دسکتاپ در دسترس است - برای نسخه های اندروید و iOS باید صبور باشیم.
مزایا:
- محافظت عالی در برابر ردیابی
- تنظیمات حریم خصوصی حداکثری به طور پیش‌فرض
- استفاده از موتور جست‌وجوی داک‌داک‌گو به طور پیش‌فرض
- به شما اجازه می‌دهد همه تاریخچه را پاک کرده و از نو شروع به وبگردی کنید
معایب:
وبگردی خصوصی: چه نکات دیگری باقی مانده است؟
- اگر مرورگر خصوصی به شدت پیشرفته باب میل‌تان نیست، از مرورگرهای مختلف در آن واحد استفاده کنید تا بدین‌ترتیب حد بین حریم خصوصی، راختی در وبگردی در هر شرایطی رعایت شود.
- خصوصی‌ترین مرورگر را به عنوان پیش‌فرض انتخاب کنید: بدین‌صورت خودکار هر لینکی که رویش کلیک کنید روی آن باز می‌شود و نیازی به سرچ و سایر فناوری‌ها نخواهید داشت.
- سعی نکنید افزونه‌های مرورگر اضافه کنید مگر آنکه واقعاً بدان نیاز باشد- این کوکی‌ها اغلب برای مقاصد ردیابی ارسال می‌شوند.
- از وی‌پی‌ان مطمئن برای امنیت‌بخشی به کانکشن خود و پنهان کردن آدرس آی‌پی‌تان استفاده کنید.
[1] DuckDuckGo
[2] Tor
[3] Mullvad
[4] The Onion Router
[5] snail mail
منبع: کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز می‌شناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.
