روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیعکنندهی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ مشاغل تقلبی قرنهاست وجود دارند. حتی خود شرلوک هلمز در انجمن مو قرمزها[1] نوشتهی آرتور کانن دویل هم با آنها مواجه شده بود. کلاهبرداران واقعی درست به اندازهی کاراکترهای ادبی پیچیدهاند؛ پس هر پیشنهاد کاری که به شما میشود را باید به دقت بررسی کنید تا مبادا خدای ناکرده پول خود را از کف بدهید. با ما همراه بمانید.
اینترنت، شبکههای اجتماعی، رمزارزها و این اواخر افزایش دورکاری همگی باعث شدهاند مجرمان هر ابزاری را که برای فریب دادن کاربران با مشاغل جعلی است در اختیار داشته باشند. در این مقاله فهرستی آماده کردهایم از نقشههای رایج اسکم و نشانههای واضح که نشان میدهد با اسکم شغلی طرف هستید. همچنین راهکارهایی برای جلوگیری از آنها نیز خدمتتان ارائه دادهایم.
طرحهای اصلی فریب
اسکمرها اغلب سعی دارند ادای مهرههای اصلی بازار کار را درآورند. آفرها ممکن است از سایتهای جستجوی شغل (مانند CareerBuilder, Headhunter و غیره)، شبکههای اجتماعی (لینکدین) یا ایمیل باشند. مصاحبههایی از طریق زوم یا تیمز، پر کردن فرمهایی در سایت کارفرما و این قسم امور شاید در وهلهی اول قانعکننده به نظر آیند. برخی اوقات حتی توسط کارفرماهای قلابی قبول هم میشوید! اما دیر یا زود متوجه خواهید شد که ساعت کار یا سابقهی بیشتری از شما طلب خواهد شد.
آموزش پولی
اگر شغلی شامل استفاده از اپ یا ابزار خاصی بشود شاید مجبور شوید پیش از شروع بابت آن پولی بدهید و آموزش اجباری هم ببینید و برای ان حتی لینکی که به شما ارسال میگردد. «کارفرمای تقلبی» شاید حتی تضمین دهد که هزینهای که کردید با اولین حقوقتان به شما عودت داده خواهد شد اما در واقع به محض اتمام دوره آموزشی با شما خداحافظی خواهد شد! برای متقاعدکننده بودن، پلتفرم آموزشی ممکن است مستقل و بیربط از کارفرما به نظر آید اما در نهایت بخشی از نقشهای واحد است. نیاز به سرمایهگذاری روی پولتان در حوزه آموزش یک پرچم بزرگ قرمز است. کارفرمایی که صادق باشد در خصوص مهارتهای مهم الزامی و گواهیهای حمایتی پیش از استخدام هشدار میدهد و اگر این شایستگیها را نداشته باشید اساساً استخدامتان نخواهد کرد.
گواهیها و آمادگی
گونهای از طرح قبلی این بار میآید و برای یک شغل واقعی واسطه میشود. اگر آن کار نیازمند گواهی یا تست ورودی خاصی باشد، اسکمرها بعد از اینکه دورههای آموزشی را گذراندید استخدام شغل را به شما تضمین میدهند. شما بابت دوره آموزشی پول میدهید و حتی چیزهایی هم یاد میگیرید اما در پیدا کردن کار هیچ کمکی نمیگیرید یا بعدِ آن هرگز تضمینی وجود نخواهد داشت. این نقشه خصوصاً در میان مشاغل دولتی آمریکا رایج است.
کمک به پیدا کردن شغل
نقشه محبوب دیگر ایجاد آژانس استخدامیایست که به نظر موجه و معقول بیاید. این آژانس مثلاً قرار است افرادی را پیدا کند که واقعاً به دنبال کارند و همچنین تضمین میدهد در بازه زمانی کوتاهی بهترین کارفرما را برایشان پیدا میکند (فقط بابت این کار پیشتر پولی را از فرد میگیرد!). حتی گاهی با یک عنوان شغل جذاب برمیگردند و میخواهند یک مبلغ کوچک دیگر هم پرداخت کنید (این گویی حکم مژدگانی برای آوردن نام شرکتی که قبولتان کرده است دارد). جزئیات بیشتر دریافت کردن در مورد این شغلها منطقی نیست. مشخصات بازار استخدامی به گونهای است که فقط کارفرما برای سرچ پول میدهد نه کارمند! اگر فرد استخدامکننده از متقاضی پول بخواهد به طور حتم پای اسکم در میان است.
خرید ابزار، مواد مصرفی و غیره
به شما میگویند برای شغلی استخدام شدید اما برای شروع کار به یک ابزار، دستگاه یا لپتاپ جداگانه کاری نیاز دارید. باید آن را هم از یک فروشگاه خاص بخرید و پول هم با اولین دستمزدتان به شما بازپرداخت خواهد شد. البته اگر گول این ترفند را بخورید، نه لپتاپی گیرتان میآید و نه حقوقی. نقشه دقیقتری هم وجود دارد: این اواخر در لینکدین یک متخصص بازاریابی تعریف کرد چطور بعد از انجام پروسه قانعکنندهی استخدام نیرو با کلی مصاحبه آنلاین، ترتیب دیدار حضوری با متخصص منابع سازمانی و حتی دسترسی به دوره آموزشی پولی در شغل جدید به او منصبی در بخش پژوهش بازار کریپتو دادند. او گفت باید از یک صرافی آنلاین خاص ابتدا بیتکوین میخرید! وقتی او به پرچمهای قرمز شک کرد به او گفتند برود مرخصی و در همین اثنا یک لپتاپ کاری هم بخرد. بعد از دیدن داکیومنتی در مورد پرداخت لپتاپ با پول خودش او مطمئن شد با اسکمر طرف بوده.
ارسال کالا
همچنین ممکن است کار ساده در خانه بهتان پیشنهاد شود: مثلاً کالایی دریافت میکنید، بررسیاش کرده و برخی بستهبندیها را از آن جدا میکنید. در این ترفند، قربانیان به عنوان چرخدندهای برای اسکم دیگر استفاده میشوند- بازفروش کالاهایی که غیرقانونی خریداری شدند ( برای مثال با کارتهای اعتباری سرقتی). آخر ماه، کارمند هیچ حقوقی نمیگیرد و بستهها هم دیگر درب خانه نمیرسند. آنوقت است که پلیس دم خانهتان ظاهر میشود چون سر همه این کلاهبرداریها به آدرس خانه شما میرسد!
بازفروش کالا
شاید هم در عوض جاب آفر، به یک کسب و کار کوچک دعوت شدید! شما لوازم الکترونیک گران یا اقلام محبوب دیگر را با نصف قیمت میخرید و بعد میتوانید با قیمت تمام آنها را بفروشید. خیلی ساده است! بعد از اولین خرید (با پرداخت زودتر البته) یا چیزی گیرتان نمیآید و یا واقعاً مبلغ ناچیزی به شما خواهد رسید.
فیشینگ رایج
برخی اوقات پروسه استخدام فقط برای فریب دادن شماست که دادههای شخصیتان افشا شود و همین میتواند بعداً برای نقشههای مجرمانهی بعدی به کار آید. اینجا بعد از مصاحبه به شما میگویند استخدام شدید و فرم استاندارد کارمندی برایتان ارسال میکنند. در این فرم دادههای شخصی شما با جزئیات خواسته میشود؛ همینطور اطلاعات تماس و شماره امنیت ملی یا آیدی VAT و اطلاعات کارت (که مثلاً بخواند برایتان حقوق واریز کنند). بعد از پر کردن فرم دیگر نه از آن کارفرما چیزی خواهید دید نه خواهید شنید.
چطور اسکمرها را شناسایی کنیم؟
کارفرماهای صادق از کارکنان خود پول نمیخواهند
این مهمترین و اصلیترین قانون است: فرقی ندارد اسم این پرداختی چیست - پیشپرداختی برای تجهیزات، هزینههای آموزشی، خرید متریال گواهی یا هزینه ثبت نام- به هر روی این برای سرمایهگذاری روی پولتان، الزامی وجود داشته باشد این نشانهای واضح و بزرگ است که به دام کلاهبرداران افتادهاید.
کارفرماهای صادق واقعاً نیرو میخواهند
اگر هم در مصاحبه اول خود نیز کاری با دستمزد بالا و چالشی پیشنهاد شد حتماً در موردش تجدید نظر کنید. ددلاینهای سخت و چالشی هم مشکوکند. و این را هم در نظر بگیرید که کارهای عالی که از شما نه سابقه کار میخواهند و نه شایستگی و نه تجربه باید به کارفرما و کل ماهیت آن سازمان شک کنید.
اسکمرها میتوانند حتی از نامهای معروف نیز سوء استفاده کنند
شاید شرکت استخدامی یا مشاوری که دارد شما را بعنوان نیرو میگیرد شرکتی بااعتبار و خوشنام به نظر برسد یا حتی دپارتمان دولتی باشد. این اتفاق میافتد اما مهم است که پیشتر آن شرکت و کارفرماهایش را چک کنید و اینکه در مصاحبهها دست کم یکی از کارمندان خود شرکت باید حضور داشته باشد. همچنین باید اعتبار کارفرما و فردی استخدامگر را نیز بررسی کنید. میتوانید در اینترنت ترکیبی از واژههای «نام استخدامکننده+ اسکمر»، «شرکت کارفرما+ کلاهبرداری استخدام» یا «نام شرکت استخدامکننده+ نظرات» را در اینترنت سرچ کنید. همچنین پیشنهاد میکنیم بخش jobs وبسایت شرکت را نیز بررسی کنید که متوجه شود جاب آفر شما آنجا نیز وجود دارد یا نه.
اسکمرها فعالانه از فیشینگ استفاده میکنند
توصیههای همیشگی ضدفشینگ ما به شما کمک میکنند وضعیتی را که در آن یک پرسشنامه شغل یا خود شغل روی سایت جعلی گذاشته شده است (و از سایت یک برند رسمی تقلید میکند) شناسایی کنید. بین کارمندان تقلبی منابع انسانی رایج است که از اکانتهایی که شبیه به آدرسهای سازمانی هستند اما در واقع میزبان دامنههای فیشینگ یا ایمیل رایگان مانند جیمیل هستند کپیبرداری کنند. البته که سخت است همیشه بتوان در مورد لینکها و آدرسها دقیق و گوش به زنگ بود؛ خصوصاً وقتی آن شغل رویایی هوش هم از سرتان برده باشد! برای همین است که باید کار رهگیری لینکهای فیشینگ را به یک ابزار تخصصی واگذار کنید تا اگر داشتید لینک مخربی را دنبال میکردید به شما هشدار داده و آن را بلاک کند.
چطور کارفرما از شما اطلاعات پیدا کرده است؟
پاسخ به این سوال نیز مهم است زیرا یک پیشنهاد کار جذاب و غیرمنتظره وقتی خودتان برایش درخواست ندادید مشکوک است. اگر واقعاً دنبال کارید و رزومه خود را در بخش اطلاعات تماس سایتهای کاری گذاشتهاید ممکن است اسکمرها لابهلای کارفرمایان صادق به پستتان بخورند. پس بهتر است هرگز گاردتان را زمین نگذارید.
زودتر از موعد اطلاعات شخصی خود را ارائه ندهید
قرارداد کار معمولا در اولین روز کاری شما امضا میشود. اگر زودتر از موعد از شما درخواست اطلاعات شخصی از جمله جزئیات بانکی شد بهتر است به سادگی آن را ندهید.
با فردی قابلاطمینان مشورت کنید
جای خالی و مکاتبات استخدام کننده را به فردی که به آن اعتماد دارید نشان دهید. آنها ممکن است متوجه چیزی شوند که شما حواستان نبوده. نظر شخص دیگر همیشه مفید است - حتی اگر کوچکترین شک و تردید در ذهن شما وجود داشته باشد.
در مورد کارفرمای آینده خود حسابی تحقیق کنید
شاید کسی را بشناسید که از قبل برای آن شرکت بخصوص کار میکند. از او در مورد شرکت و ساز و کارش بپرسید. اگر ندانند کارفرما کیست یا شرکت دارد نیرو میگیرد باید به ماجرا شک کنید. آخرین توصیه ما به شما بسیار مهم است چون اسکمرها مدام ترفندهای خود را به روز میکنند. ممکن است روی سایت معروف جستجوی کار، پیشنهاد کاری قانعکنندهای ببینید و سه دور هم مصاحبه شوید و نهایتاً بفهمید با اسکم طرف بودهاید! از این رو از هوش و عقل سلیمتان کمک گرفته و برای محافظت از خود در برابر غافلگیریهایی از این جنس کانتکتهای شخصی خود را بررسی کنید.
[1]یکی از ۵۶ داستان کوتاه شرلوک هلمز است که توسط سر آرتور کانن دویل نوشته شده است.
منبع: کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز میشناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.