روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیعکنندهی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ دیگر قصدمان از اینترنت فقط تفریح یا چت با دوستانمان نیست. اتصال جهانی به پایهایترین کارکردهای اجتماعمان تبدیل شده است (مانند خدمات بانکی و خدمات دولتی). مصرفکنندگان از طریق مسنجرهای فوری با کسب و کارها در تماسند و به جای اینکه به رستورانها و کافیشاپها بروند در محیط امن خود نشسته و نوشیدنی و غذای مورد علاقه خود را سفارش میدهند. حتی با آمدن پاندمی پیوند بین ما و اینترنت محکمتر نیز شده است. اکنون همه به جای حضور فیزیکی در مدارس و دانشگاهها کلاسها را مجازی برگزار میکنند و خود را استفاده از پلتفرمهای کنفرانس مجازی عادت دادهاند. دورکاری دیگر یک مشخصه ویژه نیست بلکه به عرف تبدیل شده است و هر روز بیشتر شاهد اینترنتی شدن صنایع هستیم.
همه این پروسهها اما با خود پیامدهایی در خصوص حریم خصوصی به همراه دارند. کسب و کارها دوست دارند میدان دید بهتری نسبت به فعالیتهای مشتریان خود داشته باشند تا بدینترتیب خدمات خود را ارتقا دهند. دولت بسیاری از کشورها نیز برای مبارزه با جرایم سایبری و نیز بزهکارهای سنتی آنلاین دوست دارند احراز هویت کاربران آسانتر شود (تا آسانتر بتوانند آنها را شناسایی کنند). شهروندان نیز به نوبهی خود بسیار نگران رویکرد سرمایهداری نظارتی هستند؛ همینطور از بین رفتن گمنامی و وابستگی زیاد به سرویسهای آنلاین. با تعمق روی همه این مسائل در ادامه قصد داریم پیشبینیهایی را در خصوص مقولهی حریم خصوصی سال 2022 خدمتتان ارائه دهیم. با ما همراه شوید.
همیشه فناوریهای حفظ حریمخصوصی جزو داغترین موضوعات محافل تکنولوژیکی بودهاند؛ حتی اگر نظرات در مورد برخی پیادهسازیها (برای مثال فناوری اپل به نام هش خنثی[1]) هنوز گنگ باشد. با این وجود چیزهایی مانند پردازش صدا روی دستگاه برای سیری و هسته رایانشی خصوصی[2] در اندروید گامهایی بزرگ به سمت حریمخصوصی کاربر به شما میآیند. همچنین شاهد بسیاری از سرویسهای خصوصی جدید با شرکتهای بسیاری با محوریت حریم خصوصی بودهایم –هم در بخش فناوری و هم بازار- که روی آیاواس و اندروید کار کردهاند. فیسبوک (که حالا Meta) شده است دارد بیشتر و بیشتر برای کاربران خود در راستای حریم خصوصی قدم برمیدارد؛ همچنین بکآپهای واتساپ خود را اکنون به صورت رمزگذاری پایان به پایان ارائه میدهد و از کل فیسبوک، سیستم شناسایی چهره را برداشته است. گرچه امید است سال 2022 آخرین سالی باشد که با کرونا دست و پنجه نرم میکند اما گمان نکنیم حریم خصوصی روند معکوسی داشته باشد. بگذارید در ادامه به نیروهای کلیدی که چشمانداز حریم خصوصی را در سال 2022 شکل میدهند بپردازیم:
- غولهای فناوری به مردم ابزارهای بیشتری برای کنترل حریمخصوصی خود ارائه خواهند داد
از آنجایی که شرکتها میبایست از قوانین جهانی سختتر و متنوع حریم خصوصی تبعیت کنند به کاربران خود ابزار بیشتری برای کنترل حریم خصوصیشان هنگام استفاده از خدماتشان ارائه میدهند. کاربران باتجربه ممکن است بتوانند طوری حریم خصوصیشان را تنظیم کنند که متناسب با نیازهایشان باشد. در مورد کسانی هم که خیلی تجربه در این زمین ندارند نیز احتمال نمیدهیم به طور پیشفرض چنین ابزارهایی برایشان راهاندازی شود: شرکتهایی که نانشان از جمعآوری داده درمیآید هم حتی وقتی قانوناً مجبور شوند پیشفرض حریمخصوصی را ارائه دهند همچنان دنبال لوپهایی خواهند گشت برای فریب افراد تا تنظیماتی را انتخاب کنند که کمتر خصوصی است.
- دولتها نسبت به رشد قدرت غولهای فناوری و احتکار داده آگاهی دارند؛ اتفاقاتی که به درگیریها و احتمالاً دستکاریها منجر خواهد شد
دولتها دارند زیرساختهای دیجیتالی خود را طوری میسازند که دسترسی به خدمات دولتی سادهتر و گستردهتر شده و به طور امیدوارکنندهای از شفافیت و مسئولیتپذیری بیشتری برخوردار باشند و همه اینها باعث میشود دیگر تعجبی نکنیم در آینده به دادههایی در مورد شهروندانشان که از کانال اکوسیستمهای بزرگ تجاریشان رد میشود علاقه فزاینده نشان دهند. همین رگولاسیون بیشتری را در پی خواهد داشت مانند قوانین حریم خصوصی، قوانین لوکالیزه کردن داده و رگولاسیون بیشتر در مورد ماهیت و زمان دسترس بودن دادهها برای اجرای قانون. معمای اسکن حریم خصوصی CSAM اپل دقیقاً نشان میدهد ایجاد تعادل بین رمزگذاری و حریم خصوصی کاربر از یک طرف و مشخص کردن رفتار مجرم از طرفی دیگر چقدر سخت میتواند باشد.
- فناوری یادگیری ماشین بیشک عالیست اما در ادامه قرار است بیشتر اخباری در مورد فناوری عدم یادگیر ماشین بشنویم
فناوری مدرن یادگیری ماشین اغلب آموزش شبکههای عظیم عصبی را با اعداد و پارامترهای نجومی میطلبد (شاید تماماً درست نباشد اما فرد میتواند این پارامترها را نورونهای مغزی تلقی کند). به لطف همین قابلیت، شبکههای عصبی نه تنها روابط ساده را میآموزند که همچنین کل دادهها را حفظ میکنند که همین میتواند به نشت دادههای خصوصی و متریالهای کپیرایتدار یا از بر بودن سوگیریهای اجتماعی منجر شود. افزون بر این، سوال جالب قانونی هم ممکن است پیش بیاید: اگر مدل یادگیری ماشین اینطور آموزش ببیند که از دادههای من استفاده کند به طور مثال میتوانم تحت قانون GDPR[3] تقاضای حذف هر تأثیری که دادههایم روی این مدل گذاشته داشته باشم؟ اگر جواب بله باشد این برای صنایعی که رانه حرکتیشان داده است چه معنایی خواهد داشت؟ پاسخ سرراست این است که یک شرکت مجبور خواهد بود از ابتدا مدل را آموزش دهد که برخیاوقات میتواند بسیار هزینه بر باشد. برای همین است که احتمال میدهیم هم در فناوریهایی که حفظ و ازبرخوانی را منع میکنند (مانند آموزش خصوصی و متفاوت) و هم در آنهایی که به محققین اجازه میدهند دادهها را از سیستمهای از قبل آموزشدیده حذف کنند (عدم یادگیری ماشین) پیشرفت عظیمی صورت گیرد
- مردم و رگولاتورها خواهان شفافیت الگوریتم بیشتری خواهند بود
الگوریتمهای پیچیده مانند یادگیری ماشین به طور فزایندهای دارد در رکاب تصمیمگیری برای ما به جهات و در موقعیتهای مختلف عمل میکند. گرچه برخی از شخصیسازی لذت میبرند اما برای برخی این شاید تجارت ناامیدکنندهای را در پی داشته باشد. فروشگاه آنلاینی را تصور کنید که کاربران خود را بر اساس یک الگوریتم گنگ پیشبینی LTV (ارزش طول عمر) به کاربران باارزش و کمارزش تقسیم کند و باارزشها را پشتیبانی همهجانبه کرده و کمارزشها را همینطور به حال خود در چتباکسهای دور از دسترسی رها کنند. کامپیوتر ممکن خواهد بود اینطور تلقی کند که شما مشتری ردهپایین هستید یا بر اساس همین الگوریتم دیگر به شما وام مسکن ندهند، پیوند کلیه انجام نداده یا برایتان کارت اعتباری صادر نکنند. وقتی صنایع بیشتر با الگوریتمها عجین شوند میشود احتمال داد چنین اتفاقاتی رخ دهد زیرا دیگر کامپیوترها تصمیمگیرنده خواهند بود.
- به لطف دورکاری، بسیاری از افراد اطلاعات بیشتری از حریم خصوصی خواهند داشت (با کمک کارفرمایانشان)
اگر به دلیل پاندمی دورکار شدهاید، احتمالاً با زبان عامیانه جدید فناوری اطلاعات آشنا شدهاید: زیرساخت مجازی دسکتاپ، پسورد یکبار مصرف، رمزهای امنیتی دوعاملی و غیره؛ حتی اگر در بانک یا فروشگاه آنلاین کار میکنید. حتی وقتی پاندمی تمام شود هم فرهنگ دورکاری ممکن است باقی بماند. وقتی افراد از یک دستگاه هم برای مقاصد کاری و هم شخصی استفاده میکنند سرویسهای امنیتی سازمانی به کاربران آگاهتری نیاز خواهند داشت تا بلد باشند چطور از خود در برابر حملات و نشتیها محافظت کنند. این یعنی آموزشهای امنیتی و حریم خصوصی بیشتر (و اجرایی کردنِ بیشترِ مهارتهای کاری در بطن زندگی شخصیشان مانند استفاده از احراز هویت دوعاملی).
نتیجهگیری اینکه حریم خصوصی دیگر مبحث باب میل عاشقان فناوری و سایبرپانکها نیست. دیگر همه از حقوق بشر و مسائل حریم خصوصی، اخلاق کسب و کار، امنیت و ایمنی و حفاظت از اطلاعات شخصی میدانند. امید است همین دانایی به شفافیت، مسئولیتپذیری و تعادل و انصاف در استفاده از دادههای شخصی منجر شود و راهکارهای قانونی، اجتماعی و تکنولوژیکی برای مسائل کلیدی حریم خصوصی پیدا گردد.
[1] NeuralHash
[2] Private Compute Core
[3]مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا
منبع: کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز میشناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.