روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیعکنندهی محصولات کسپرسکی در ایران)؛ اپهای جاسوسی ممکن است در ظاهر این طور نشان دهند که فقط افراد مشهور، چهرههای سیاسی یا تاجران مهم را جاسوسی میکنند اما در واقعیت، قربانیِ جاسوسافزار[1]/تعقیبافزار[2] شدن به فرد مهم و سرشناسی بودن ربطی ندارد. شاید کارمندی بخواهد شما را بیرون از اداره (در خانه) تحت تعقیب قرار دهد. اگر شک دارید کسی دارد شما را از طریق اسمارتفون جاسوسی میکند –و یا حتی اگر شک هم ندارید- توصیههای زیر را از دست ندهید. در ادامه توضیح دادهایم چطور میشود جاسوسافزار یا تعقیبافزار را روی اسمارتفون شناسایی کرد. با ما همراه بمانید.
چطور خودمان، جاسوس موبایل را پیدا کنیم؟
هرچند اپهای جاسوسی سعی دارند خود را مخفی کنند اما بیشترشان بالاخره به طریقی خود را لو میدهند. تمام شدن داده موبایل[3] سریعتر از حد انتظار یا خالی کردن باتری گوشی میتواند دو زنگ خطر برای وجود جاسوسافزار باشد. اگر با هر یک از این دو مورد برخورد کردید، گارد بگیرید و سعی کنید متوجه شوید چه اپهایی دارند منبع گوشی شما را مصرف میکنند. تنظیمات مورد نیاز شما بسته به دستگاهی که دارید ممکن است اسمهای مختلفی داشته باشد؛ دنبال گزینههایی چون Data usage یا Battery بگردید. اگر دستگاه، وایفای، اینترنت موبایل یا ژئولوکیشن را روشن کرد –گرچه شما خاموش کرده بودید- باید چک کنید که چه اپهایی دارند از دادههای شما تغزیه میکنند و به لوکیشین شما مدام دسترسی دارند. اگر چیزی روی گوشی اندرویدی خود پیدا نکردید اما همچنان شک دارید ممکن است کسی شما را تعقیب کند چک کنید چه اپهایی به Accessibility (Settings -> Accessibility) دسترسی دارند. Accessibility به اپها اجازه میدهد تا به برنامههای دیگر سرک بکشند، تنظیمات را تغییر دهند و در قالب کاربر کلی کارهای دیگر انجام دهند. چنین مجوزی به جاسوسافزارها کلی آزادی عمل میدهد. وقتی میگوییم Accessibility یکی از (بالقوه) خطرناکترین مجوزهای اندرویدی است بدانید که کاملاً به ادعایمان باور داریم. فقط به آنتیویروس خود چنین مجوزی را بدهید و نه به برنامهی دیگری.
چطور با استفاده از کسپرسکی اینترنت سکیوریتی برای اندروید[4] جاسوس موبایل را پیدا کنیم؟
تمایلی ندارید به صورت دستی جاسوسافزار را جستوجو کرده و آن را از بین ببرید؟ دارندگان گوشیهای اندرویدی بهتر است از راهکار امنیت موبایل ما کمک گیرند. Kaspersky Internet Security for Android هر مورد مشکوکی را احراز هویت خواهد کرد؛ حتی اگر نسخهی رایگانش را داشته باشید. از آنجا که تعقیبافزارها قانونی تلقی میشوند، بسیاری از راهکارهای امنیتی چنین اپهایی را ویروس اعلام نمیکنند. البته همچنان هشدارهایی در مورد آن دریافت خواهید کرد؛ بنابراین همیشه با دقت هشدارهای آنتیویروس را بخوانید. و اما ایرادی که بر این متود وارد است: برخی اپهای نظارتی در صورتیکه آنتیویروسی روی دستگاه نصب شده باشد به صاحبان خود اطلاع میدهند. اگر نگران هستید کسی جاسوسیتان را بکند (مثلاً اگر نامزد شکاکی دارید!) شاید بهتر باشد نگذارید از شکتان باخبر شوند. از این رو جاسوسگیرِ موبایلی به نام TinyCheck ساختهایم که هم روی اندروید و هم روی آیاواس اجرا میشود.
چطور با TinyCheck جاسوس موبایل را پیدا کنیم؟
ما در اصل TinyCheck را برای کمک به قربانیان خشونت خانگی ساختیم اما خیلی زود متوجه شدیم هر کس دیگری نیز میتواند از این برنامه استفاده کند. نسخهی فعلی به یک سری تکنیک نیاز دارد و البته باید کمی هم با سختافزار دست و پنجه نرم کرد. دلیل هم این است که TinyCheck روی دستگاه جداگانهای مانند میکروکامپیوتر Raspberry Pi و نه روی اسمارتفون نصب میشود. این دستگاه جداگانه باید طوری تنظیم شود که حکم رابطی بین روتر و گجت متصل به وایفای را داشته باشد. به محض نصب، تمام ترافیک اینترنت شما از طریق TinyCheck عبور خواهد کرد؛ برنامهای که این ترافیک را به طور در لحظه تحلیل میکند. برای مثال اگر اسمارتفون شما دادههای زیادی را به سرور جاسوسافزاری شناختهشده ارسال میکند، TinyCheck به شما اطلاع خواهد داد.
ضمیمهی TinyCheck برای غیرفنیها
اگر فکر میکنید Raspberry Pi را میشود از کیکفروشیها خرید پس شاید بهتر باشد برای تنظیمات TinyCheck از یک متخصص آیتی کمک بگیرید؛ کسی که به او 100% اعتماد دارید. نباید به هر کسی در مورد شک خود صحبت کنید. ممکن است اگر بدانها دسترسی داده شود خود جاسوس باشند و اپ مورد نظر خود را داخل فهرست سفید نموده و کاری کنند تا اپ دیگر در رادار TinyCheck نباشد. به هر حال خیلی زود –وقتی نسخهی مخصوص کاربر TinyCheck را منتشر کردیم-خواهید توانست بدون متخصص آیتی TinyCheck خود را چک کنید.
راهکارهای امنیتی
- اگر توسط شریکی (بالقوه) خشن تحت تعقیب هستید؛ پیش از آنکه کاری با اپ جاسوسی بکنید به مرکز یاریرسانی به قربانیان خشونت خانگی تماس بگیرید. در برخی از موارد شاید بهتر باشد گوشی خود را عوض کنید و بعد مطمئن شوید هیچ کسی نمیتواند روی دستگاه جدیدتان اپهای جاسوسی نصب کند.
- برای دستگاه خود پسورد قوی بگذارید و آن را به کسی ندهید (دوست، همکار و یا شریک زندگی).
- بلافاصله بعد از در اختیار داشتن دستگاهی جدید، راهکار امنیتی مطمئنی را نصب کرده و مرتباً آن را اسکن نمایید.
- پسورد همهی اکانتهای خود را تغییر دهید و آن را با هیچ کس دیگری به اشتراک نگذارید.
- اپها را فقط از منابع رسمی چون گوگلپلی و اپاستور دانلود کنید.
[1] Spyware
[2] Stalkerware
[3] Mobile data
[4] Kaspersky Internet Security for Android
منبع: کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز میشناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.