روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع کننده محصولات کسپرسکی در ایران)؛ امروزه، صدها مدل پهپاد عرضه می‌شود- از اسباب‌بازی‌های بسیار ساده گرفته تا هواپیماهای بسیار پیشرفته که برای حمل بارهایی با وزن بالا طراحی شده‌اند. بیشتر آن‌ها برای سرگرمی یا گرفتن فیلم‌های هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما درست مثل بلایی که سر تقریباً تمام فناوری‌ها می‌آید دیر یا زود شاهد این خواهیم بود که از این پهپادها استفاده‌های شیطانی نیز خواهد شد. همین باعث بوجود آمدن تقاضا برای ساخت سیستم‌ها و راهکارهای ضدپهپاد شده است و خوب می‌دانید که هر جا تقاضا باشد عرضه هم هست. از همین رو راهکاری را تحت عنوان ضدپهپادِ کسپرسکی ساخته‌ایم. در ادامه با ما همراه شوید تا توضیح دهیم این ضدپهپاد اساساً به چه دردی می‌خورد و چطور عمل می‌کند.

چطور یک پهپاد می‌تواند ما را به اشتباه بیاندازد؟

بگذارید اینطور شروع کنیم: یک پهپاد یا همان هواپیمای بدون‌سرنشین بیش از هر چیز دیگری دوربینی است که می‌شود از راه دور کنترلش نمود. در کل دنیا گزارشاتی موجود است از پهپادهایی که توسط سارقین برای شناسایی هدف‌های بالقوه و سیستم‌های دفاعیِ تحقیقاتی، توسط مستندسازان برای گرفتن فیلم‌هایی خام به منظور پیدا کردن لوکیشن‌های خوب برای تولیدِ اپیزودهای بازی تاج و تخت (که آن زمان هنوز اکران نشده بود) و توسط برخی افراد بیگانه برای سرک کشیدن در زندگی‌های شخصی ساکنین سنت‌لوئی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

پهپادها همچنین می‌توانند حملِ بار کنند؛ بنابراین می‌توانند حکم وسایل حمل و نقل قاچاق را نیز داشته باشند. بله درست است؛ شاید توانایی‌شان در حمل بار هنوز آنطور که باید به کیفیت لازم نرسیده باشد اما وقتی یک سری بارها را راحت می‌برد و می‌آورد دیگر شاید چندان مهم نباشد توانایی‌اش در حمل بار تا چه سطحی باکیفیت و پیشرفته است. به نقل از واشنگتن تایمز، باندهای مواد مخدر مکزیکی به طور گسترده‌ای از پهپادها برای قاچاق مواد به مرز آمریکا استفاده می‌کنند. به طور بالقوه پهپادها همچنین می‌توانند برای سرقت اموال گران‌قیمت (مانند طلای سفید یا الماس) از اماکن تحت حفاظت مورد استفاده قرار گیرند. و در نهایت اینکه یک پهپاد تکه فلزی است که شاید ناگهان به جایی برخورد کند. مجرمین در «حملات با خودرو» تعمداً یک وسیله نقلیه موتوری را به یک ساختمان، یا یک جمعیت از مردم یا وسیله نقلیه دیگری می‌کوبند. و حال تصور کنید پهپادها با توجه به اینکه بدون‌سرنشین هم هستند دیگر چقدر می‌توانند پتانسیل استفاده در چنین حملاتی را داشته باشند. گزارشات زیادی از تصادفات پهپاد وجود دارد که نتایجی فاجعه‌آمیز و ناگواری در پی داشته است.

چطور می‌شود با پهپادها مبارزه کرد؟

البته، ما اولین کسانی نبودیم که ایده‌ی دفع پهپادها به ذهنمان خطور کرده است. شرکت‌های دیگری نیز انواعی از متودهای واکنش به UAV را ارائه داده‌اند. برخی از آن‌ها سیستم‌های شناسایی‌ای که فقط نزدیک شدن پهپادها را به کاربر هشدار می‌دهد عرضه می‌کنند؛ اما برخی دیگر سعی دارند با این عواملِ تهدید هوایی به طور فعال‌تری مبارزه کنند. برخی شرکت‌ها راهکار به دام انداختن با تور را پیشنهاد داده‌اند و عده‌ای دیگر پرندگان شکارچی را طوری آموزش داده‌اند تا جلوی این پهپادها را بگیرند. برخی سیستم‌ها از سیگنال جعلی جی‌پی‌اس برای تغییر جهت دستگاه استفاده می‌کنند. اما اکثر راهکارهای ضدپهپاد در حقیقت طوری طراحی شده‌اند که پهپادها را از کار بیاندازند که به عقیده‌ی ما اساساً کار اشتباهیست؛ تازه شاید این کار همیشه هم قانونی نباشد (مانند اقداماتی برای هک ارتباطات بین دستگاه و واحد کنترل ریموتِ آن). ما اما غیرتهاجمی‌ترین متود موجود را ارائه می دهیم: سرکوب هدفمندِ ارتباطات بین پهپاد و واحد کنترل ریموت.

به محض اینکه سیگنال کنترل از دسترس خارج شود، یک UAV معمولی بلافاصله روند فرود را آغاز و یا سعی خواهد کرد به مکان پرتاب اولیه‌اش بازگردد. برخی مدل‌ها نیز طوری طراحی شده‌اند که در چنین مواردی به لوکیشن دیگری پرواز کرده یا شناور شوند اما اینها جزو استثنائات هستند. با این حال، فرود یک پهپاد تنها یک بخش مبارزه است. درست در قلب راهکار ما، سیستمی خوابیده مخصوص شناسایی اتوماتیک و دسته‌بندیِ اجسام هوایی.

اصول متود ما

همانطور که ممکن است احتمالش را داده باشید ما هیچ سخت‌افزاری مخصوص شناسایی یا مسدود کردن تولید نکرده‌ایم. ما تولیدکننده‌ی نرم‌افزار هستیم؛ بنابراین، متخصصین‌مان نرم‌افزاری را نوشته‌اند که از اطلاعات منابع مختلف برای شناسایی رویکرد پهپاد استفاده می‌کند بطوریکه آنتن‌هایش مسدود گشته و مجبور به فرود شود. این راهکار با نیازهای واقعی مشتری و تنظیمات شرکای ما در بخش ادغام سیستم سازگار می‌باشد.

شناسایی اولیه

ماژول شناسایی اولیه برای اینکه متوجهِ نزدیک شدن پهپاد به محوطه تحت حفاظت شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک ماژول شناسایی در واقع هر دستگاهی است که بتواند مرز هوایی را پیرامون شما اسکن کند- می‌تواند یک دوربین باشد یا یک لایدار[1]، رادار یا سنسور آکوستیک. در حقیقت حتی دوربین‌های IPTV نیز می‌توانند سیستم ما را با اطلاعات تغذیه کنند (به شرط اینکه به اندازه کافی فضای آسمان را پوشش داده باشند). هر روشی مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد. نسخه‌ی آزمایشی ما از لایدار استفاده می‌کند. بله درست است، لایدار می‌تواند یک جسم هوایی را (فرضاً در مقایسه با رادار) از مسافت کوتاهتری شناسایی کند. اما همچنین می‌تواند از فاصله‌ی دور پهپاد را از پرنده تشخیص دهد. همچنین مشمول قوانین مربوط مجوزهای تخصصی هم نمی‌شود (در برخی کشورها نمی‌شود رادار را در محل‌های پرجمعیت استفاده کرد؛ رادار از خود سیگنال‌هایی ساطع می کند که شاید با سایر تجهیزات مغایرت داشته باشد).

دسته‌بندی

این ماژولِ شناساییِ اولیه به محض دیدن یا شنیدن جسمی هوایی، مختصات تقریبیِ جسم را به سرور و ماژول دسته‌بندی و مسدودسازی انتقال می‌دهد. این ماژول دوربینی با دقتی بالا را به سمت جسم در حال پرواز هدایت و رویش فوکوس می‌کند. تصویر  به سرور ارسال می‌شود؛ جایی که دسته‌بندی اتفاق می‌افتد.

به لطف الگوریتم‌های فناوری یادگیری ماشین، سیستم ما نه تنها می‌تواند فرق بین پرنده و پهپاد را متوجه شود که حتی قادر است مدل پهپاد را نیز تشخیص دهد. به محض اینکه برنامه جسم را پهپاد اعلام کند، نویز هدفدار خود را فعال می‌کند.  مهاجمین تا جایی که بشود سعی می‌کنند پهپاد خود را زیر پوشش‌هایی پنهان کنند اما آن وقت نیز در دسته‌بندی UFO قرار می‌گیرد- و سیستم به UFO آنطور که کاربر بدان برنامه داده است واکنش نشان خواهد داد. ملاحظات امنیتی حکم می‌کند کل دامنه‌ی فرکانس موجود مسدود شود.

تجهیزات مورد نیاز

اصولاً هر چیزی به نیازها و منابع مشتری و همچنین توسعه‌دهنده بستگی دارد. اجزای لازم، تجهیزات مسدودسازی هستند که کارشان پوشش‌دهی فرکانس‌هاییست که تولیدکنندگان پهپاد از آن‌ها استفاده می‌کنند؛ بعلاوه‌ سروری برای اجرای نرم‌افزارمان و دوربینی با دقت دید بالا. هر دستگاه شناسایی اولیه‌ای را می‌شود استفاده کرد و حتی می‌توان برای ارتقای دامنه یا دقت شناسایی آن‌ها را با هم ترکیب نیز نمود.

ماژول مسدودسازی می‌تواند یک هدف را ردیابی کند که اغلب کفایت هم می‌کند اما اگر حس کردید توسط دسته‌ای از پهپادها مورد حمله واقع شده‌اید چه؟ آنوقت مقیاس سیستم را خیلی راحت می‌شود سنجید. این سرور فقط باید به حد کافی قوی باشد تا بتواند اطلاعات دریافتی را پردازش کند. یک راهکار موبایل (در صورت لزوم) می‌تواند طوری طراحی شود که روی خودرو نصب گردد- حین حرکت عمل نکند اما برای استفاده‌ی میدانی به کار گرفته شود (شاید امکان داشته باشد به یک آپدیت نرم‌افزاری جزئی نیاز پیدا کند اما تاکنون برای این گزینه تقاضایی دیده نشده است).

[1] یکی از فناوری‌های سنجش از راه دور است که با تاباندن لیزر به هدف و تجزیه و تحلیل نور بازتاب‌شده، فاصله را اندازه می‌گیرد.