وقتی که صحبت از استفاده از نرم‌افزارهای امنیتی و آنتی‌ویروس می‌شود، برخی افراد با جبهه‌گیری ادعا می‌کنند نیازی به اینچنین برنامه‌ها ندارند. توجیه این اشخاص آنست که اگر در محیط اینترنت با احتیاط وبگردی کنند سیستم آن‌ها آلوده نخواهد شد، اما این استدلال به هیچ وجه درست نیست. به عنوان یک مثال تصور کنید یک مشکل امنیتی در ویندوز همین امروز پیدا شود، به این ترتیب حتی محتاط ترین کاربران نیز از شر حملات نفوذگران در امان نخواهند بود.
احتیاط تنها احتمال آلوده شدن را کاهش می‌دهد
اکثر کاربران فکر می‌کنند آلودگی به بدافزارها تنها از طریق دانلود فایل‌های مشکوک یا اجرای نرم‌افزارهای مشکل‌دار و یا بازدید از وب‌سایت‌های آلوده و فعال بودن افزونه‌هایی مانند جاوا در مرورگر اتفاق می‌افتد. تفکر این کاربران تا حدودی درست است و اکثر آلودگی‌ها به روش‌های گفته شده به وقوع می‌پیوندد اما این‌ها تنها راه‌های گسترش بدافزارها نیستند.
مطمئنا در امن‌ترین نرم‌افزارها مشکلاتی وجود دارند که نفوذگران می‌توانند از آن‌ها بهره ببرند. در رقابت‌هایی مانند Pwn2Own و Pwnium، از افراد خواسته می‌شود مشکلات امنیتی نرم‌افزارهایی مانند کروم، فایرفاکس، اینترنت اکسپلورر، ادوبی فلش و نرم افزارهای اینچنینی را یافته و با گزارش آن‌ها هدیه‌ای دریافت کنند.
بارها و بارها شاهد بوده‌ایم که بعد از برگزاری این رقابت‌ها مشکلات امنیتی در این نرم‌افزارها به وفور گزارش شده است. این مشکلات به محض گزارش شدن، توسط شرکت‌های سازنده برطرف می‌شوند اما بازهم مشکلاتی جدید خودنمایی خواهند کرد. از سویی دیگر رایانه شما ممکن است حتی با بازدید از وب‌سایتی که کاملا به آن اطمینان دارید آلوده شود، زیرا آن وب سایت نیز ممکن است مورد هجوم نفوذگران قرار گرفته باشد.
آنتی‌ویروس، آخرین سد دفاعی
آنتی ویروس‌ها آخرین لایه دفاعی رایانه شما هستند. اگر وب سایتی از وجود یک حفره امنیتی در مرورگر شما یا یک افزونه مانند فلش سو‌استفاده کند، اغلب در تلاش خواهد بود تا بدافزارهایی مانند تروجان‌ها یا بدافزارهای ثبت کننده ورودی صفحه کلید شما را بر روی رایانه نصب کند. امروزه بدافزارها اکثرا برای جمع آوری اطلاعات کارت‌های اعتباری و یا آسیب به رایانه شما استفاده می‌شوند. با آلوده شدن رایانه، تنها آنتی‌ویروس می‌تواند نجات بخش شما باشد. البته نباید تنها به نرم افزارهای امنیتی اکتفا نمود، اما از سوی دیگر نمی‌توان منکر نقش مهم آن‌ها در جلوگیری از آلودگی سیستم‌ها شد.
چرا از آنتی ویروس استفاده نمی‌کنیم؟
برخی کاربران معتقدند نرم افزارهای امنیتی باعث کاهش سرعت رایانه‌ها می‌شوند، اما مدنظر قرار دهید که این موضوع تنها برای نرم افزارهای قدیمی مانند نسخه‌های قدیمی نورتون و مکافی صادق بود. نرم افزارهایی که پر بودند از هشدارهای متعدد و آگهی‌هایی برای خرید دیگر محصولاتشان که طبعا باعث کاهش سرعت رایانه شما می‌شدند.
این موضوع، امروزه با افزایش سرعت رایانه‌ها و عرضه نرم افزارهایی که سرعت رایانه شما را کاهش نمی‌دهند تقریبا مرتفع شده است. نرم افزارهای امنیتی سبکی مانند Microsoft Security Essentials برای ویندوز ۷ یا ویندوز دیفندر موجود بر روی ویندوز ۸ برنامه‌های سبکی هستند که توسط مایکروسافت تولید شده و نهایت سازگاری را با رایانه شما دارند. ضمن اینکه این نرم‌افزارها سعی نمی‌کنند چیزی به شما بفروشند!
به‌روز رسانی این نرم‌افزارها نیز از طریق ویندوز آپدیت انجام می‌شود. با این وجود اگر این برنامه‌ها سرعت رایانه شما را کاهش می‌دهند می‌توانید از قابلیت Exclusion برای مستثنی کردن فایل‌های مورد اطمینان از بررسی بیشتر استفاده کنید.
مراقبت، مواظبت و احتیاط
مدنظر قرار دهید که آنتی ویروس تنها به عنوان لایه‌ای دفاعی در رایانه به حساب آمده و هیچ نرم افزار آنتی ویروسی کامل نیست. بارها و بارها در تست‌ها مشاهده کرده‌ایم که قویترین آنتی ویروس‌ها موفق نشده‌اند یک بدافزار را شناسایی کنند. اگر در هنگام وبگردی احتیاط را سرلوحه کار خود قرار ندهید، حتی با وجود استفاده از آنتی‌ویروس‌ها ممکن است بازهم آلوده شوید. انجام اسکن‌های دوره‌ای با آنتی‌ویروس‌های دیگر نیز می‌تواند گامی مهم در جلوگیری از آلودگی رایانه شما به احتساب آید.
نهایتا با احتیاط کامل فایل‌ها را دانلود کنید، نرم افزارهای مختلفتان را به روز نگاه دارید، نرم افزارهایی با حفره‌های فراوان مانند جاوا را در صورت عدم استفاده از روی رایانه پاک کنید، اما هیچ گاه بدون آنتی ویروس به وبگردی نپردازید.
البته این نصایح تنها برای کاربران سیستم عامل ویندوز نیست. اگرچه رایانه‌های لینوکسی به آنتی ویروس نیاز ندارند اما در گوشی‌های اندرویدی نیز می‌توان از نرم‌افزارهای امنیتی استفاده کرد و حتی کاربران سیستم عامل مک نیز با وجود مشکلات امنیتی در نرم افزارهایی مانند جاوا باید با احتیاط بیشتری از رایانه‌های خود استفاده کنند.
