روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع کننده محصولات کسپرسکی در ایران)؛ این اتفاق هر روز برایمان می‌افتد: ما دائماً توسط کلی سیستم، شناسایی و احراز هویت شده و برایمان مجوز ارسال می‌شود. با این حال بسیاری از مردم فرق بین این سه عبارت را نمی‌دانند. آنها اغلب وقتی دارند از صدور مجوز حرف می‌زنند در واقع منظورشان شناسایی یا احراز هویت است. البته تا وقتی مسئله در حد گپ و گفت‌های روزانه باشد مشکل زیادی پیش نمی‌آید؛ چراکه هر دو طرف بحث تا حدی می‌دانند دارند از چه حرف می‌زنند. با این حال بهتر آن است که فرق بین این سه عبارت را بدانید زیرا دیر یا زود به اهل فنی برخواهید خورد که آنقدر برایتان ادله می‌آورد و شفاف‌سازی می‌کند تا از این همه مدت اشتباه خجالت‌زده خواهید شد. در ادامه با همراه شوید تا توضیح دهیم این سه عبارت با هم چه تفاوتی دارند.
حالا سوال این است که این سه در بخش فرآیند از چه جهات با هم متفاوتند؟ ابتدا سری به ویکی‌پدیا می‌زنیم:
- شناسایی[1]: عملِ نشان دادنِ هویت فرد یا چیزی.
- احراز هویت[2]: عملِ اثبات هویت کاربر یک سیستم کامپیوتری (برای مثال با مقایسه‌ی پسورد واردشده با پسورد ذخیره‌شده در پایگاه اطلاعاتی).
- صدور مجوز[3]: عملِ تعیین حقوق/مزایای دسترسی به منابع.
الان می‌شود درک کرد چرا افرادی که چندان آشنایی با این مفاهیم ندارند چرا اینها را با هم اشتباه می‌گرفتند.
استفاده از راکون‌ها[4] برای توضیح شناسایی، احراز هویت و صدور مجوز
اکنون بگذارید برای ساده‌سازی بیشتر مطلب، از یک مثال استفاده کنیم. فرض کنید کاربری می‌خواهد به اکانت گوگل خود لاگین شود. گوگل همیشه می‌تواند مثال خوبی باشد زیرا پروسه لاگینش به چندین اصول اولیه تقسیم می‌شود:
- ابتدا، سیستم درخواست لاگین می‌کند. کاربر لاگین را وارد کرده و سیستم آن را به عنوان لاگین واقعی می‌شناسد. به این مرحله می‌گویند مرحله شناسایی.
- گوگل سپس پسورد می‌خواهد. کاربر آن را وارد کرده و اگر پسورد واردشده با پسورد ذخیره‌شده مطابقت داشته باشد سیستم توافق می‌کند که کاربر حتماً واقعی است. بدین پروسه می‌گویند پروسه‌ی احراز هویت.
- در بیشتر موارد، گوگل سپس درخواست کد تأیید یکبار مصرف می‌کند (در قالب پیام متنی یا اپ احرازگر هویت). اگر کاربر آن را نیز بدرستی وارد کند سیستم در نهایت رضایت می‌دهد که کاربر، صاحب اصلی اکانت است. نام این مرحله، احراز هویت دوعاملی[5] است.
- در نهایت، سیستم به کاربر حق خواندن پیام‌ها در صندوق ورودی‌اش و غیره را می‌دهد. نام این مرحله، صدور مجوز است.
احراز هویت بدون شناسایی (مؤلفه‌ی قبلی‌اش) هیچ معنایی ندارد؛ چک کردن قبل از اینکه سیستم بداند دارد هویت که را محرز می‌کند کاری عبث و بیهوده است. فرد اول باید خود را معرفی کند. درست بر طبق همین فرمول، شناسایی هم بدون احراز هویت احمقانه خواهد بود. هر کسی می‌تواند هر لاگین موجود در پایگاه اطلاعاتی را وارد کند (سیستم به پسورد نیاز دارد). اما ممکن است فردی هم روی پسورد بقیه سرک بکشد یا آن را حدس بزند. درخواست اثبات بیشتر کردن روش بهتری است (منظور همان کد تأیید یکبار مصرف). در مقایسه، صدور مجوز بدون شناسایی (چه برسد به احراز هویت) کاملاً امکان دارد. برای مثال، شما می‌توانید به داکیومنت خود در گوگل‌درایو دسترسی عمومی دهید تا برای همه قابل‌دسترسی باشد. در این مورد شاید متوجه پیامی شوید که می‌گوید داکیومنت شما را راکونی ناشناس خوانده است! گرچه این راکون ناشناس است اما سیستم بالاخره بدان مجوز داده است (منظور از مجوز، حق مشاهده‌ی داکیومنت است).
با این وجود، اگر فقط به برخی کاربران مشخص حق خواندن می‌دادید راکون مجبور می‌شد شناسایی شود (با ارائه‌ی لاگین خود)، سپس (با دادن پسورد و کد تأیید یکبار مصرف) هویتش محرز گردد تا در نهایت حق خواندن داکیومنت بدو داده شود (صدور مجوز). وقتی صحبت از خواندن محتواهای میل‌باکس می‌شود، گوگل هرگز به راکونی ناشناس مجوز نخواهد داد. راکون باید لاگین شود، رمزعبور وارد کند و دیگر از این قسمت به بعد می‌شود راکونی شناخته‌‌شده. شاید حالا کمی به تفاوت‌های بین این سه عبارت پی برده باشید. اما نکته‌ی مهم دیگر: صدور مجوز شاید از حیث امنیت اکانت، پروسه کلیدی‌ای باشد. اگر برای احراز هویت از پسوردی ضعیف استفاده می‌کنید راکونی ممکن است اکانت‌تان را سرقت کند. از این رو:
- پسوردهایی قوی و منحصر به فرد برای تمامی اکانت‌های خود بسازید.
- اگر مشکل حفظ کردن پسوردها را دارید، یک پسورد منیجر یا مدیر کلمه‌عبور می‌تواند شما را در این راه کمک کند (تازه می‌تواند برایتان تولید پسورد نیز داشته باشد).
- برای هر سرویسی که از آن پشتیبانی می‌کند، احراز هویت دو عاملی با کدهای تأیید یکبار مصرف در پیام‌های متنی یا در اپی احرازگر فعالسازی کنید. در غیر این صورت، یک سری راکون‌های ناشناس روی پسوردهای شما پنجه خواهند کشید و خواهند توانست مکاتبات محرمانه شما را خوانده یا دست به کارهای کثیف‌تری بزنند.
[1] Identification
[2] Authentication
[3] Authorization
[4] راکون‌ها به طور استعاری اشاره دارند بر مجرمان سایبری (هکرها و سایر کلاهبرداران اینترنتی) که از هر فرصتی برای سرک کشیدنِ اطلاعات محرمانه کاربران در فضای آنلاین استفاده می‌کنند. در این متن به طور خاص راکون‌های ناشناس به افرادی گفته شده است که سعی دارند با حدس زدن پسوردهای کاربران یا سرقت لاگین آنان بی‌اجزه و به طور غیرقانونی صاحب اکانت آنها شوند.
[5] two-factor authentication
منبع: کسپرسکی آنلاین (ایدکو)
کسپرسکی اسم یکی از بزرگترین شرکتهای امنیتی و سازنده آنتی ویروس است که برخی از کاربران اشتباهاً این شرکت و محصولات آنتی ویروس آن را با عناوینی نظیر کسپرسکای،کاسپرسکی، کسپراسکای، کسپراسکای، و یا کاسپراسکای نیز می‌شناسد. همچنین لازم به ذکر است مدیرعامل این شرکت نیز یوجین کسپرسکی نام دارد.
