روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع کننده محصولات کسپرسکی در ایران)؛ خانه‌ی شما حکم جزیره‌ی اختصاصی‌تان را دارد؛ محیطی امن و سرشار از آرامش- البته اگر امن باشد. در غیر این صورت، روزی می‌رسد که این مأمنِ امن، تبدیل به فضایی عمومی می‌شود. در همین راستا تیم فعال کسپرسکی مجموعه‌ای از ترندها و محصولات جدید را در حوزه‌ی فناوری‌های امنیتی جمع‌آوری کرده است. در ادامه با ما همراه شوید تا مزایای هر یک را برای شما کاربر گرامی توضیح دهیم.

سیستم‌های امنیتی DIY

تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که در سال‌های آتی افراد بیشتری سیستم‌های امنیتی خود را نصب و خانه‌های خود را بدون نیاز به دستیاری حرفه‌ای تحت نظارت خود قرار خواهند داد. این بازار از پیش سیستم‌های متعددی را عرضه داشته که به کار انداختن یا نصبشان دانش و مهارت تخصصی می‌طلبیده است. شاید برای برخی خیلی راحت‌تر باشد اگر فرد متخصص این کارها را برایش انجام دهد اما این را هم در نظر داشته باشید چنانچه قصد خرید یک سیستم [1]DIY (خودت انجام بده) دارید، باید با راحتی همیشگیِ خود خداحافظی کنید و خود، دست به کار شوید.

اولاً اینکه آلارم ممکن است هر لحظه به صدا دربیاید (برایش هم مهم نیست چه ساعت از شبانه‌روز است). تنها تصور کنید، شب خانه‌ی دوستتان هستید یا دم دریا در سفر به سر می‌برید ناگهان پیامی از سیستم امنیتی خود دریافت می‌کنید. آن لحظه چه کاری از دست‌تان ساخته است؟ فیلم دوربین را از آنجا می‌بینید و بعد (با خیال اینکه حتماً اشتباهی رخ داده) نصف شب راه می‌افتید ببنید چرا آلارم‌تان به صدا درآمده؟ یا پیام را نادیده می‌گیرید؟ شاید هم از آن دست آدم‌هایی باشید که رسیدگی به پیام آلارم را تا صبح به تعویق می‌اندازید، نه؟ اگر واقعاً خانه‌تان را دزد زده باشد چه؟

ثانیاً، مشکلات ارتباطات خبر نمی‌کند. تصور کنید اگر روزی باتری گوشی‌تان ناگهان خالی کند (درست در لحظه‌ای که نباید) یا ناگهان وسط یک جای پرت، پوشش اینترنت‌تان از بین برود. در چنین لحظه‌ی حساسی هم از بدشانسی‌تان دزدانی بیایند و خانه‌تان را غارت کنند. سیستم امنیتی سعی دارد به شما را در همین مورد هشدار دهد؛ اما می‌بیند شما هم در دسترسی نیستید. پیام هشدار به شما نخواهد رسید. شاید فکر کنید خیلی بعید است چنین اتفاقی بیافتد اما هیچ هم محال نیست.

سوماً اینکه اگر مسئولیت کل خانه‌ را خود بر گردن گیرید، پس هیچ کسی که به غیر از خودتان روی امنیت سیستم‌های خانه‌تان نظارت نخواهد کرد. این را هم خوب می‌دانید که هر فناوری –حتی مطمئن‌ترین فناوری‌ها- می‌توانند در معرض آسیب‌پذیری‌هایی قرار گیرند که مجرمان سایبری می‌توانند خیلی راحت آن‌ها را اکسپلویت کنند.

برای مثال، در سال 2017 لیا اشنایدمنِ محقق، باگ‌هایی در سیستم‌های نوعِ DIYiSmartAlarm پیدا کرد که به مهاجم سایبری اجازه می‌داد کنترل هر سیستم هشداری را بر عهده گرفته و هر زمان که اراده کند آن‌ها را روشن یا خاموش کند. اخیراً متخصصین کسپرسکی خانه‌ی هوشمند فیبارو را هک کردندو طی همین عملیات، توانستند نه تنها سیستم امنیتی را مدیریت کرده و دوربین‌های مداربسته را غیرفعال نموده که حتی از راه دور درب جلویی خانه را نیز باز کنند (که تنها با قفل هوشمند می‌شد این کار را انجام داد).

ارتش خانگی دستگاه‌های هوشمند

آن دسته از اجزای خانه‌ی هوشمند که به سیستم‌های امنیتی ارتباطی ندارند همچنین به شما اجازه می‌دهند تا روی اشیاء خانه‌ی خود نظارت داشته باشید. برای مثال، زنگ در هوشمند می‌تواند برای دیدن میهمانان و حرف زدن با آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد؛ حتی اگر صد فرسخ از آن‌ها دور باشید.

اگر میهمانان، میهمانان واقعی باشند، یک فرمان ساده می‌تواند برای باز کردن این قفل هوشمند ارسال گشته و حال آن‌ها می‌توانند براحتی وارد خانه شوند. یا حتی در می‌تواند برای اشخاصی خاص به طور خودکار تنظیم شود-برای مثال نظافت‌کاری شما او را می‌شناسید و به او اعتماد دارید. قفلی هوشمند همچنین به شما اجازه می‌دهد تا چک کنید آیا از همان اول آن را فعال کرده‌اید یا نه.

چراغ‌های هوشمند می‌توانند وقتی فردی حوالی خانه‌تان پرسه زد ناگهان روشن شوند (اگر شما به عنوان صاحبخانه منزل نباشید). برخی‌اوقات همین برای ترساندن دزدان ناشی کافیست. علاوه بر این، بسیاری از تولیدکنندگان سیستم حالت away را برای چراغ‌ها پیشنهاد می‌دهند که بواسطه‌ی آن‌ها چراغ‌های هوشمند حضور شما را با روشن و خاموش شدن در زمان‌های خاص شبیه‌سازی می‌کنند. اما درست مانند هر فناوریِ مربوطه‌ی جدیدی، دستگاه‌های هوشمند هم آسیب‌پذیر هستند. آن‌ها می‌توانند بر علیه شما مورد استفاده قرار گیرند و یا هک شوند. هر قدر تجهیزات پیشرفته‌تر باشد، احتمال خرابی آن نیز بیشتر خواهد بود (آن هم بدون هیچ دلیل روشنی).

چاشنیِ هوش

ترند دیگر در حوزه‌ی امنیت خانه، هوش مصنوعی (AI) است. برخلاف دستگاه‌های هوشمند قراردادی، سیستم‌های AI قابلیت یادگیری و سازگاری دارند. در فناوری‌های امنیتی، آن‌ها می‌توانند تهدید واقعی را از تهدید خیالی تشخیص دهند- برای مثال، فرق بین دزدی که وارد خانه شده را با فرزندتان که دارد از پنجره بلا می‌آید تا داخل خانه شود تمیز می‌دهند. در نتیجه، این آلارم کمتر به صدا درمی‌آید؛ بنابراین کاربران و پرسنل امنیتی می‌تواند از خود واکنشی به جا تر نشان دهند. برای رسیدن به این نیل، توسعه‌دهندگان طیف وسیعی از فناوری‌ها را به کار می برند. شناساگر چهره سیستم را قادر می‌سازد تا به ساکنین و میهمانانی که اغلب به این خانه رفت و آمد می‌کنند چراغ سبز خودکار نشان دهد. در همین حال، فناوریِ حصار الکتريکي (geo-fencing) نیز فرضاً وقتی فردی به ساختمان شما برای مدت طولانی نزدیک می‌شود خطر را حس می‌کند. البته که میزان دقت تصمیم‌های AI هنوز هم جای کار دارد. این را هم نگوییم که مغز الکترونیک (مثل مغز انسان) می‌تواند فریب بخورد. پس هنوز خیلی زود است بشود وجود نیروهای متخصص را از نظارت سیستم‌های امنیتی حذف کرد.

بادی‌گاردهای ربات

اکثر سیستم‌ها و دستگاه‌هایی که در فوق بدان‌ها اشاره شد –خواه هوشمند خواه غیرهوشمند- ایستاد هستند؛ به بیانی دیگر (به لحاظ تئوری) دارای نقاط کور می‌باشند. از این نقطه‌نظر، لابراتوار Sunflower به ساخت جالبی دست زده است. حوالی محل، لامپ‌های باغچه‌ای مجهز به میکروفن و حسگرهای حرکتی/لرزشی نصب شده‌‌اند. اگر متوجه شوند چیزی مشکوک به نظر می‌رسد به صاحبخانه اطلاع می‌دهند. صاحبخانه هم برای راه‌اندازی پهپاد دوربینی از اپ موبایل خود استفاده می‌کند. پهپاد به طور خودکار مسیر را به سمت «نقطه‌ی دردسرساز» ترسیم می‌کند و از آن قسمت ویدیویی در لحظه می‌گیرد. وقتی تور خود را به پایان رساند، برای شارژ به پایگاه خود برمی‌گردد و از آنجا اطلاعات را به کلود آپلود می‌کند.

حال پرسش‌های بسیاری در ذهن شکل می‌گیرد: آیا این پهپاد در شرایط بد جوی نیز می‌تواند همچنان به مأموریت خود ادامه دهد؟ آیا مهاجم می‌تواند آن را از کار بیاندازد و در چنین شرایطی، این سیستم چطور می‌تواند از کاربر محافظت کند؟ با این حال، چشم‌انداز وسیع‌تر این است که توسعه‌دهندگان به دنبال روش‌هایی هستند که بتوانند امنیت خانه را کاربرپسندتر و مطمئن‌تر کنند.

عطشِ خودمختاری

همانطور که مستحضر هستید، سیستم‌های امنیتی و سایر فناوری‌های حفاظت خانه دارند بیش از قبل انعطاف‌پذیر، خودمختار و قابل‌دسترسی می‌شوند که خبر خوبی است. در آینده، افراد بیشتری قادر به نظارت امنیت خانه‌های خود در زمان واقعی و واکنش‌دهی‌های سریع به حوادث خواهند بود. اما از طرفی دیگر گذار از قوانین قبلی به سیستم‌های امنیتی مستقل و راه‌حل هوشمند نیازمند دانشی وسیع جانب کاربران خواهد بود. برای جلوگیری از اینکه سیستم امنیتی خود حربه‌ای در اختیار مجرمان سایبری نشود باید دست‌کم حواستان به آسیب‌پذیری‌ها و نصب تمامی آپدیت‌ها باشد. 

[1] Do it yoursel، اصطلاحی است که از دهه ۱۹۵۰ میلادی در برخی کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده آمریکا رواج پیدا کرد و معنای آن تعمیر، اصلاح، ساختن یا انجام برخی کارهای فنی در خانه یا بیرون از خانه بدون کمک خواستن از متخصصان و استادکاران آن رشته ‌است.